Konut kredisi almak için 2009 yılı sonunda yaklaşık 4 bin TL aylık gelire sahip olmak gerekirken, 2013 yılı Haziran ayı itibarıyla aylık 3 bin TL’lik bir gelir aynı şartlarda bir ev almak için yeterli oldu...
Konut kredisine olan talep 2011’den bu yana yılın son çeyreğinde ilk kez daraldı. Merkez’in rakamlarına göre aylık 48 bin olan başvuru sayısı eylülde 11 bin düşerek 37 bine indi. Bankaların 36 bin olan ev kredisi kullanımı da 30 bine düştü.
Amerika Merkez Bankası’nın (FED) paramusluklarını kısacağı açıklamasının ardından Temmuz 2013 sonrası artan faizler ile bankaların krediyi ince eleyip sık dokumaları konut kredisi başvurusu aylık 48 bin düzeyinden 37 bine indirdi. Bu doğrultuda 36 bin olan aylık kredi verilen ev sayısı da 30 bine indi.Merkez Bankası’nın Finansal İstikrar Raporu’na göre son dönemde yüksek talep nedeniyle konut kredisimiktarı 2012 sonunda 99milyar lirayken bu rakamEylül 2013’te 119milyar liraya çıktı.
Yüzde 25 Peşinat Düzenlemesi Etkili Oldu
Eğilim anketlerinde, konut piyasasına ilişkin pozitif beklentiler ve tüketici güvenindeki iyileşmeye bağlı olarak 2011 yılından itibaren artan konut kredisi talebi, ilk kez 2013 yılı üçüncü çeyreğinde daraldı. Konut kredisi almak isteyenlerin sayısı aylık olarak 2012 Ocak’ta 16 bin civarındayken bankalar bu başvuruyu yapanlardan yaklaşık 13 bin kişiye yani başvuru yapanların yüzde 81’ine kredi verdi.
Bankalar Vatandaşa Dur Dedi
2013 Temmuz ayına geldiğimizde kredi faiz oranlarının düşmesiyle birlikte aylık 48 bin kişi ev almak için bankalara kredi başvurusu yapınca bankalar vatandaşlara “Dur” dedi. Bankaların “Dur” işaretine iki gelişme neden oldu. Hem FED’in kararları nedeniyle artan faiz oranları hemde Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BDDK) kredi almak isteyenlere konut fiyatının yüzde 25’i kadar peşinat olmasını şart koşması bankaların kredi başvurusu yapanları ince eleyip sık dokumasını beraberinde getirdi. Bunun sonucunda bankalar başvuran 48 bin kişinin ancak yüzde 75’i olan 37 bin kişiye kredi vermeyi uygun gördü. Artan kredi faiz oranlarının yanı sıra bankaların da kredi vermekte nazlanması Temmuz'dan sonra kredi başvurularını frenledi. Başvuru adedi Eylül 2013’e gelindiğinde 37 bine kadar düştü. Bankalar da başvuran 37 bin kişinin 30 binine kredi verdi. Krediye başvuranlardan kredi alanların oranı yeniden % 81’e çıktı.
3 Bin TL Maaşı Olan Maşaının Yarısıyle Ev alabilir
Merkez’in çalışmasına göre konut kredisi faiz oranları 2009- 2013 döneminde ortalama yüzde 12’lerden yüzde 9’lara geriledi, 7-10 yıl vadeli konut kredisi kullanımı ise önemli ölçüde arttı. Bu dönemde konut metrekare birim fiyatı yüzde 38’lik artışla 870 TL’den 1200 TL’ye yükselirken, asgari ücret yüzde 34’lük artışla 978 TL’ye ulaştı.
Taksit Tutarı Yüzde 21 Azaldı
100 metrekarelik bir ev almak için gerekli konut kredisi aylık taksit ödeme tutarı, konut kredisi hesaplama yapıldığında son 4.5 yıl içinde nominal yüzde 21 azaldı. Bu şartlar altında, aylık gelirin yarısını konut kredisi taksidine ayırarak bir ev alabilmek için 2009 yılı sonunda yaklaşık 4 bin TL aylık gelire sahip olmak gerekirken, 2013 yılı Haziran ayı itibarıyla aylık 3 bin TL’lik bir gelir aynı şartlarda bir ev almak için yeterli oldu. Oysa, bu dönemde aylık gelirin asgari ücret artışına paralel arttığı varsayımı altında, bugün 3 bin TL geliri olan bir kişi, 2009 yılı sonunda konut kredisi kullanmış olsaydı, maaşının neredeyse tamamını konut kredisi taksitine yatırmak durumunda kalacaktı.
Diğer Ülkelere Göre Fiyat Artışı Normal Çıktı
Rapora göre konut fiyatları en fazla İstanbul’da artış gösterdi, 2010 yılından bu yana reel artış yüzde 20 oldu. Diğer ülkelerle karşılaştırıldığında Türkiye’deki konut fiyatlarının yıllık nominal artışı diğer ülkelerle benzer
Habertürk
