29 / 03 / 2024

İşte gayrimenkul sertifikası hakkında bilinmeyenler!

İşte gayrimenkul sertifikası hakkında bilinmeyenler!

Yeminli Mali Müşavir Dr. Özgür Özkan, sertifika ile ev alma dönemine ilişkin değerlendirmelerde bulunarak gayrimenkul sertifikası ile ilgili iblinmeyenleri anlattı...


Yeminli Mali Müşavir Dr. Özgür Özkan, sertifika ile ev alma döneminin başladığını hatırlatarak önemli bilgilendirmede bulundu. 


Yeminli Mali Müşavir yaptığı değerlendirmede; gayrimenkul sektörü, başta inşaat ve turizm olmak üzere istihdam yaratan çok sayıdaki alt sektörle ekonominin temel sektörlerinden bir tanesidir. Sektör, ekonomik büyüme ve kalkınmada, ilişkili olduğu alt sektörlerle birlikte önemli bir yere sahiptir. Son yıllarda hızlı bir değişimin yaşandığı ülkemizde; sektör giderek uluslararası normlarda bir gayrimenkul sektörü anlayışını benimserken konut ile birlikte diğer alt gruplarda da gelişme yaşanmakta, düzenli piyasaların oluşumu ihtiyacı artmakta, etkin bir finansman sistemi kurulmakta kurumsallaşma artmakta, ürünlerin kalite ve standartları yükselmektedir. Sektörde yaşanan olumlu gelişmeler, yabancıların gayrimenkul sektörüne olan ilgisini ve katılımını da artırmaktadır. Sektördeki finansal sıkıntıları gidermek, mali piyasaların derinliğini artırmak, yatırımcıların birikimlerini değerlendirmelerini sağlamak amacıyla gayrimenkul sertifikaları ihraçları finansal bir araç olarak kullanılmaya başlanmıştır. 


Gayrimenkul sertifikaları yoluyla, ev ve işyeri projelerinin finansmanının sağlanmasının önü açılmış olmaktadır. Büyük inşaat projelerinin finansmanı sertifika ihracı yoluyla sağlanabilecektir. Sertifika ihracından toplanan fonlar, yapı denetim kuruluşları tarafından hazırlanan inşaat ilerleme raporları dikkate alınarak inşaatın tamamlanma yüzdesi çerçevesinde müteahhide verilecektir. Böylece projenin yarım kalma ihtimali önlenmiş olacaktır. Yeni sistem hakkında bilinmesi gereken diğer konular aşağıda özetlenmiştir. 


Gayrimenkul sertifikası nedir? 

Gayrimenkul projelerinin, herkesin ortak alabileceği küçük paylara bölünerek oluşturulan bir yatırım aracıdır. Sistem, Bir daire alacak kadar birikimi olmayan fakat gayrimenkul yatırımı yapmak isteyen yatırımcıları yatırıma ortak etmektir. 


Başka bir deyişle evin tamamı yerine metrekare bazlı satın alınması sistem sayesinde sağlanmaktadır. Ayrıca, sistem sayesinde ellerinde yeterli sayıda sertifika olan vatandaşlar proje tamamlandığında alınan hisse oranına göre daire sahibi olabilirler. 


Gayrimenkul sertifikasının amacı nedir? 

Bir daire alacak kadar birikimi olmayan fakat gayrimenkul yatırımı yapmak isteyen yatırımcıları yatırıma ortak etmek sistemin temel amacıdır. Örneğin 400 bin liralık bir ev için parası olmayan ancak 45 bin liralık bir birikimini konut sektöründe değerlendirmek isteyenler gayrimenkul sertifikası alarak yatırım yapabilirler. 


Gayrimenkul sertifikası almak için ne kadarlık bir bütçe gereklidir? 

Bütçeniz kadar sertifika alabilir ve yatırım yapabilirsiniz. Gayrimenkul sertifikası alımı için alt limit bir pay bedeli olan 42,50 TL'dir. 


Gayrimenkul sertifikasının zarar etme ihtimali var mı? 

Geleneksel gayrimenkul yatırımında olduğu gibi gayrimenkul sertifikasında da zarar etme ihtimali vardır. Arsa fiyatları ve inşaat maliyetleri düşer, konut talebinde gerileme olursa ve piyasada gayrimenkul fiyatları kayda değer ölçüde geri gelirse gayrimenkul sertifikasının zarar etme ihtimali de ortaya çıkabilir. 


Sertifika ile ev sahibi olunabilir mi? 

Örnekle anlatmak gerekirse, projeden oturum amaçlı ev almak isteyen bir öğretmenin 150.000 TL'lik birikimi olsun. Beğendiği dairenin ise 300.000 TL olduğunu varsayalım. Öğretmenimiz eksik kalan 150.000 TL için kredi kullanmak da, riske girmek de istemiyor. Bu sistem sayesinde öğretmenimizin ev sahibi olması artık mümkün hale gelmektedir. Eline geçen birikimleri ile borsadan sertifika almaya, seçtiği dairenin payını toplamaya devam ediyor. Proje teslimine kadar, beğendiği dairenin baştan ilan edilen payını toplayarak beğendiği dairenin sahibi olabiliyor. 


Gayrimenkul sertifikasının nakde dönüşümü nasıl gerçekleşir? 

Sertifika vadesinin sonunda konut yerine sertifikasını nakde dönüştürmek isteyenlere, ihraççı tarafından vade tarihinden önceki üç aylık borsa fiyatlarının ortalaması üzerinden geri alma sistemi getirilmiştir. Borsa fiyatının bulunmaması ya da fiyatın sıhhatli olmadığı yönünde SPK veya Borsa'nın tespitinin bulunması halinde geri ödeme fiyatının gayrimenkulün piyasa fiyatından yapılması düzenlemesi getirilmiştir. 


Projenin gerçekleşmeme ihtimali olursa ne yapılabilir? 

Böyle bir ihtimalin ortaya çıkması halinde, gayrimenkul sertifikalarını elinde bulunduran yatırımcıların Türk Ticaret Kanunu'ndaki genel kurul toplantılarına benzer şekilde "gayrimenkul sertifikası sahipleri toplantısı" yaparak ya projenin devamına karar vermeleri ya da projenin satılarak ihraçıya henüz ödenmeyen paralarla birlikte projenin satışından elde edilen paraların sertifika sahiplerine ödenmesi yönünde karar alma imkânı getirilmiştir. Ayrıca, projenin gerçekleşmemesi veya gerçekleşmeyeceğinin kesinleşmesi durumunda ihraçtan elde edilen fon hesabında kalan tutarlar ihracatçıya aktaramayacaktır.



İlk Kurşun Gazetesi