Bankaların takipteki alacakları geçen yıl yüzde 26.4 oranında net 6.2 milyar lira büyüyerek 29.6 milyara ulaştı. Bunun 9.3 milyarını, pastada en büyük paya sahip olan hizmet sektörlerinden alacaklar oluşturuyor.
Sektörlerin kredi hacimlerinde yaşanan net büyümeye göre bankaların 2013’te en fazla fonladığı sektörlerin başında ticaret ve inşaat sektörleri geliyor. BDDK verilerine göre, 2013’te bankacılık sektörünün hem tüketici hem de hizmet ve sanayi sektörleri kredilerinde hızlı büyüme yaşandı. Toplam kredi hacmi yüzde 32 oranında 258 milyar lira artarak 1 trilyon 72 milyar liraya ulaştı. Bunun 343 milyarını tüketicilere, 707 milyarını ise sektörlere açılan krediler oluşturuyor. Bankalar geçen yıl toplamda tüketicileri net 71.5 milyar, sektörleri 185 milyar fonladı.
2013’te en fazla kredi artışı hangi sektörlerde?
Sektörler bazında en fazla kredi artışı pastada zaten en büyük payı alan toptan ve perakende ticarette yaşandı. Sektörün kredi hacmi yüzde 32.4 oranında net 30.4 milyar lira artışla 124.4 milyara ulaştı. Kredi hacmi yüzde 47.8 artışla 69.4 milyara ulaşan inşaat ise 22.5 milyarlık net artışla ikinci sırada yer aldı.
Net kredi artışında bunları 16.1 milyarla yine hizmet sektörlerinden finansal aracılık, 12.2 milyarla taşımacılık, depolama ve haberleşme izledi. Hizmetlerde oransal bazda en yüksek artış ise yüzde 69’la eğitimde. Ancak sektörün kredi hacmi sadece 3.8 milyar lira. Hizmet sektörlerine açılan kredilerin toplam hacmi yüzde 38 oranında net 110 milyarlık artışla 402.5 milyar oldu.
Bankalar imalatçı sektörleri ne kadar fonladı?
İmalat sanayiinin kredi hacmi yüzde 31.8 oranında net 49.6 milyarlık artışla 205.4 milyara çıktı. İmalatçı sektörler içinde en fazla büyüme 10.9 milyarla tekstilde yaşandı. Sektörün kredi hacmi yüzde 44’le oransal bazda da en hızlı artarak 35.7 milyara ulaştı. Artış hızında bu sektörü yüzde 41’le kauçuk ve plastik, miktarsal artışta ise net 10 milyarla metal ana sanayii izledi. Gıda, kimya, deri, ağaç gibi sektörlerin kredi artışı ise görece daha düşük kaldı.
Tüketici kredileri 2013’te ne kadar arttı?
Bankalar, geçen yıl tüketicileri krediler ve kredi kartları ile net 71.5 milyar TL fonladı. Tüketici kredileri ile kredi kartı borçlarının toplam hacmi yüzde 26.3 artışla 343.3 milyara ulaştı. Bunun 110.5 milyarı konut, 8.5 milyarı taşıt, 129.3 milyarı diğer olmak üzere toplam 248.4 milyarını tüketici kredileri, 94.9 milyarını ise kart borçları oluşturuyor.
Bir yılda konut kredileri yüzde 28.4 oranında net 24.5 milyar, diğer krediler de yüzde 29 oranında 29.1 milyar lira artarken, taşıt kredisindeki artış miktarı 503 milyon lira, oranı da yüzde 6.3’te kaldı.
Tarım ve madencilik banka kredilerinden ne kadar pay alıyor?
Banka kredilerinden diğer sektörlere göre çok daha az pay alan madenciliğin kredi hacmi yüzde 32.9 artışla 12.9 milyar, tarımın kredi hacmi ise yüzde 11.6 artışla 36.5 milyar lira oldu. Geçen yıl bankacılık sektörü net olarak madenciliği 3.2 milyar, tarımı 3.8 milyar lira fonladı.
En fazla batık hangi sektörde?
Bankaların takipteki alacakları geçen yıl yüzde 26.4 oranında net 6.2 milyar lira büyüyerek 29.6 milyara ulaştı. Bunun 9.3 milyarını, pastada en büyük paya sahip olan hizmet sektörlerinden alacaklar oluşturuyor. İmalat sanayiinden 5.6 milyar, tüketicilerden 10.1 milyar, tarımdan 1.3 milyar, madencilikten 1.2 milyar, diğer sektörlerden de 2 milyar lira dolayındaki alacak takipte. En yüksek batık oranı ise yüzde 21.2 ile imalat sanayiinin ulaşım araçları sektörünün ‘gemi/tekne yapımı ve imalatı’ alt sektöründe.
2014'te kredilerde nasıl bir seyir bekleniyor?
Bu yıl ise yükselen faizlerin finansman maliyetlerini artırmasının kredi kullanımlarını baskılayacağı belirtiliyor. Ayrıca bir yandan kurdaki yükselişin yol açtığı maliyetlerin fiyatlara yansıması, bir yandan da ekonomi ve siyasette artan belirsizlik nedeniyle tüketici güveninin azalmasıyla daralacak iç talebin büyümeyi yavaşlatacağı, bunun hem tüketiciler hem de sektörlerin kredi talebini kısacağı tahmin ediliyor.
Naki Bakır/Dünya