Oturma hakkı ,intifa hakkından farklı olarak, bir taşınmaza yalnızca oturma hakkını veriyor.Peki oturma hakkı nasıl sona erer?İşte oturma hakkının sona ermesinin sebepleri..
Oturma hakkı nasıl sona erer?
Sükna hakkı olarak da bilinen oturma hakkı, sahibine bir binadan veya onun bir bölümünden mesken olarak yararlanma hakkı veriyor. Medeni Kanunda düzenlenen oturma hakkı, iki şekilde tesis ediliyor. Birincisi oturma hakkı alacak olan ile taşınmaz sahibi arasındaki sözleşme ile oluyor.
İkincisi; edinilmiş mal rejiminde sağ kalan eş, ölen eşine ait olup da birlikte yaşadıkları mesken üzerinde kendisine mahkemece intifa veya oturma hakkı tanınması durumunda, sağ kalan eşin bu yolda verilmiş mahkeme kararını ibraz ve talep etmesi halinde tapu sicil müdürlüğünce re'sen tesis edilmesi ile oluyor.
Oturma hakkı başkalarına devredilemiyor. Oturma hakkı sahibinin rızası olmadıkça bu hakkını kira yolu ile de olsa başkalarına devredemiyor.Peki oturma hakkı nasıl sona erer?
Medeni Kanun kapsamında oturma hakkını sona erdiren nedenlere yer veriliyor.Bu nedenler aşağıda sıralanıyor:
1.Taşınmazın Tamamen Yok Olması:
Taşınmaz, çökme, su baskını gibi sebeplerle yok olursa ya da içinde oturulamayacak derecede harap olursa oturma hakkı sona erer.
Medeni Kanunun 798. maddesine göre malik yok olan veya tamamen harap olan taşınmazı yeniden yararlanmaya yani oturmaya elverişli hale getirmeye mecbur olmamakla beraber kendi isteğiyle yenilerse; oturma hakkı taşınmazın yeni hali üzerinde tekrar kurulmuş oluyor.
2.Kamulaştırma:
Kamulaştırma sonucunda Medeni Kanun 798 f. 2 gereği taşınmaz üzerindeki oturma hakkı, taşınmazın özel mülkiyetten çıktığı anda sona eriyor. Eğer, kamulaştırmadan vazgeçilip taşınmaz eski malike bırakılmışsa oturma hakkı taşınmaz üzerinde yeniden kurulmuş oluyor.
3.Mahkeme Kararı:
Oturma hakkı sahibi, gayrimenkul sahibine karşı terkin borcu altında olup, terkini talepten kaçınması halinde malik dava yolu ile oturma hakkının terkinini sağlayabiliyor. Bu durumda oturma hakkı mahkeme kararı ile sicil dışı sona ermiş oluyor.
4.Cebri İcra:
Malikin borçları yüzünden, gayrimenkul, oturma hakkı ile yüklü olarak satılabiliyor. Oturma hakkından önce gelen bir taşınmaz rehnin varlığı durumunda, borç ödenmediği için taşınmazın icra yolu ile paraya çevrilmesi halinde oturma hakkının sona erdirilmesini gerektirebilir. Bu durumda oturma hakkı terkinle sona eriyor.
5.Ölüm, Kararlaştırılan Sürenin Dolması:
Oturma hakkı belirli bir süre için tesis edilmediği taktirde hak sahibinin yaşamı boyunca devam edecektir. Bu sebeple hak sahibinin
ölümü üzerine oturma hakkı da ölmüş oluyor.
6.Terkin:
Taşınmaz üzerinde tescille kurulmuş olan oturma hakkının sona ermesi kendiliğinden sona erme halleri dışında terkin ile gerçekleşiyor. Söz konusu terkini talep yetkisi oturma hakkı sahibine ait olmakla
beraber Medeni Kanun madde 796'da belirtilen sürenin dolması, hak sahibinin vazgeçmesi ve ölüm halinde, taşınmaz malikine de terkini talep yetkisi tanıyor.
Oturma hakkı devredilebilir mi?
Özge ÖZDEMİR/Konuttimes.com