TOKİ sosyal konutta tarihi rekor çıkarak! 3 yılda 60 bin konut yapılacak!

Başbakanlık Toplu Konut İdaresi (TOKİ) Başkanı Ergün Turan,  TOKİ  tarafından bugüne kadar Doğu ve Güneydoğu'da alt gelir grubuna yönelik yaklaşık 150 bin sosyal konut yapıldığını, gelecek üç yılda yaklaşık 60 bin konut daha yapmayı hedeflediklerini söyledi.

Turan, Anadolu Ajansı (AA) Finans Haberleri Terminalinden canlı yayınlanan Finans Masası'na konuk oldu.

Ergün Turan, Başbakan Binali Yıldırım tarafından açıklanan, Doğu ve Güneydoğu bölgelerinde yatırımlar için bedelsiz arsa verilmesini, fabrika binasının da devlet tarafından yapılıp teslim edilmesini içeren teşvik planı kapsamında, hem arazi geliştirilmesi hem de inşa edilecek sanayi binalarıyla ilgili, bir paydaş olarak TOKİ'nin de üzerine düşen görevler olacağını ifade etti.

Burada sanayi kısmıyla alakalı süreci Kalkınma Bakanlığı ile Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının yönettiğini belirten Turan, "İlk önce organize sanayi bölgelerinde boşluk olan araziler üzerinde bunlar üretilecek. Burada kamu adına bir inşai faaliyet yapılacaksa bunun en önemli paydaşlarından biri de biziz." dedi.

TOKİ'nin 2003 yılından bu yana Doğu ve Güneydoğu Anadolu'ya çok fazla yatırım yaptığını anlatan Turan, şunları kaydetti:

"Bugüne kadar Doğu ve Güneydoğu'ya TOKİ tarafından alt gelir grubuna yönelik yaklaşık 150 bin sosyal konut yapıldı. Bundan sonra da 2016-2019 planlamamız çerçevesinde önümüzdeki üç yılda Doğu ve Güneydoğu'ya yaklaşık 60 bin konut yapma hedefimiz var. Bu yıl da çok büyük bir hamle yaptık. Bölgede vatandaşların ihtiyacı olan birçok binayı da zaten şu anda inşa ediyoruz. Ayrıca bölgede Gençlik ve Spor Bakanlığımız için üç adet büyük stadyum inşa ediyoruz. Kredi Yurtlar Kurumuna yurtlar yapıyoruz. Üniversitelerimizin ihtiyaçlarını karşılıyoruz. Emniyetimizin ve diğer kamu birimlerimizin de büyük binalarını yapıyoruz. Yani TOKİ bölgedeki kamu adına en büyük yatırımcıların bir tanesi.”

"Diyarbakır'da bin konut için 10 bin müracaat alıyoruz"

Ergün Turan, bölgede terör sebebiyle birçok il, ilçe ve kasabanın ciddi zarar gördüğüne değinerek, şu anda acil bir plan olarak Diyarbakır, Şırnak, Mardin’de konut ihtiyacını karşılamaya yönelik büyük bir hamle başlattıklarını ifade etti.

Bu illerde vatandaşların ihtiyacını karşılayacak konutların bir kısmını bu yılın sonunda teslim edecekleri bilgisini veren Turan, şu anda Diyarbakır’da 4 bine yakın konut inşaatının devam ettiğini, bunun üzerine de her ay 500 konut eklediklerini dile getirdi.

Doğu ve Güneydoğu’da TOKİ konutlarının çok talep gördüğünü belirten Turan, “Örneğin; biz Diyarbakır’da 1000 konut satışa koyduğumuzda 10 bin müracaat alıyoruz. Bizim modelimizin esası, vatandaşımızı kira öder gibi, hatta kiradan daha ucuz şekilde ev sahibi yapmak. Bu taksit ödemesi 75 metrekare daire için bazı kasabalarımızda 270-300 liraya, bazı şehirlerimizde de 400 liraya geliyor. Diyarbakır’da evlerin kirası 500 lira civarında ise TOKİ ile 470-480 lira taksitle ev sahibi olunabiliyor. Bir özelliğimiz de şu; vatandaşlarımız taksitleri de eve taşındıktan sonra ödemeye başlıyor. Özellikle Doğu ve Güneydoğu vilayetlerimizde çok büyük çaplı yatırımlarımız var.” diye konuştu.

Turan, TOKİ’nin 2016-2023 hedefinin 500 bin konut inşa etmek olduğunu aktararak, “Bu 500 bin konutun, 150-170 binini bölgede yapmayı hedefliyoruz. Bu da bölgede konuta erişmekte zorlanan, hiç konut sahibi olmayan dar gelirli vatandaşlarımız için her yıl ortalama 20 bin civarında konut yapacağız demektir.” ifadelerini kullandı.

"Bu yıl tarihi bir rekor kıracağız"

TOKİ’nin kurulduğu 1984'ten 2003 yılına kadar 43 bin konut yaptığını, 2003'ten bugüne kadar ise bu rakamın 730 bini geçtiğini belirten Turan, şöyle devam etti:

"İlk 19 yılda 43 bin konut üreten bir yapıdan, son 13 yılda 730 bin konut üreten bir yapıya geldik. Bu, her yıl, 19 yılda üretilen toplam konuttan daha fazla konut üretiyoruz demektir. Hatta bu yıl bütün bu rekorların üzerine inşallah sosyal konutta tarihi rekoru da kırmış oluyoruz. Bu yıl 64 bin sosyal konut inşa etmiş olacağız. Bu, iştirak şirketlerimiz hariç, yani yüksek nitelikli konutlar dışında, sadece sosyal konutlara ilişkin bir rakam. 64 bin konut, Türkiye’de bir yıl içerisinde üretilen toplam konutun yaklaşık yüzde 10'u mertebesidir. Türkiye’de bütün üretilen konutun yaklaşık yüzde 10'unu sadece sosyal konut amacıyla üreten bir kurumuz."

Turan, şimdi Doğu ve Güneydoğu’da da bu büyümenin yansımaları olacağını ifade ederek, TOKİ'nin son 13 yılda Türkiye ekonomisine eskale edilmiş rakamlarla yaklaşık 150 milyar lira kaynak aktardığını, her yıl ürettikleri yaklaşık 65 bin konutla da piyasaya yaklaşık 7-8 milyar liralık kaynak aktarımı söz konusu olduğunu dile getirdi.

TOKİ'nin vergi gelirlerinden, direkt bütçeden pay almadığına ve gelirlerini kendisi üreten bir kuruluş olduğuna dikkati çeken Turan, "Bunun bütün Türkiye'ye yansıması var. Ama özellikle şimdi bu paketle beraber Doğu ve Güneydoğu’da da çok daha farklı yansımaları olacaktır." dedi.

Turan, bölgedeki çalışmalarıyla ilgili güvenlik anlamında bir sorun olup olmadığına yönelik bir soruyu ise “Biz şu anda 81 vilayette ilçe, belde bazlı birçok noktada çalışan bir ekibiz. Türkiye’de çalışmadığımız, çalışamayacağımız hiçbir yer yoktur. Hepsinde şantiyelerimiz aktif olarak devam ediyor. Sadece mevsimsel sebepler ya da belli bir yerde çok yoğun bir çatışma varsa ve güvenlikle alakalı bir süre giriş-çıkış yasağı konulması dışında bizim bütün bölgede çalışmalarımız hararetli bir şekilde devam ediyor.” yanıtını verdi.

Turan şunları söyledi:

"Bize geçmişte borçlanan yaklaşık 240 bin vatandaşımız var. Bunların 175 binini ilgilendiren kampanya yaptık. Niye 175 bini ilgilendiriyor da 240 bini ilgilendirmiyor? Bu teknik bir detay, belli süreler var orada. İnşallah 30 Eylül'e kadar süre verdik. Çoğu alt gelir grubundan sosyal konut alan vatandaşlarımız. 100 bin lira borcu olan bir vatandaşımız 30 Eylül'e kadar geldiğinde borcunu ister peşin olarak ister de banka kredisiyle, bunu da önemsiyoruz, borcu olan 100 bin lira yerine 80 bin lira yatıracak. Borcunu kapatmış olacak. 

Kampanyanın son günlerinde ilginin artmasını bekliyoruz  ama dün itibarıyla 12 günlük rakamımız, yaklaşık 7 bin 500 vatandaşımız bu kampanyaya müracaat etti. Vatandaşlar yaklaşık 350 milyon lira kampanyaya para yatırdı ve borçlarını sıfırladı. Şu ana kadar kapatılan 350 milyonun yaklaşık 250 milyonu banka kredisiyle kapatılmadı, yine yastıkaltı para geldi. Vatandaşımız birikimlerini konut borcunu ödemek için kullandı.

Ay sonu itibarıyla beklentimiz bu rakamın 800 milyon lira ile 1 milyar lira arasında bir meblağa ulaşmasıdır. 

Geçen yıl yaptığımız kampanyada 33 bin vatandaşımız faydalandı, 1,4 milyar lira yatırıldı. Bu paranın da 710 milyon lirası yastıkaltından gelen paradır. Krediyle falan gelmedi, tasarrufla ödenen paradır."

- "Satış sorunumuz yok"

TOKİ iştirak şirketi Emlak Konut ve Gayrimenkul ve Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı Derneğinin (GYODER) başlattığı kampanyanın inşaat sektörü paydaşlarının fedakarlık yaptığını belirten Turan, "Arkadaşlarımızdan aldığım bir aylık bilgilere göre yaklaşık 1 milyon 800 bin - 2 milyar lira civarında satış oldu. Tam darbenin etkisinin en yoğun olduğu günlerdir bunlar. Piyasaya ciddi bir moral oldu. Yıl sonuna kadar da bu projenin belli segmentlerde devamı sağlandı. Bunu önemsiyoruz." diye konuştu.

Emlak Konut'un gelirlerinin TOKİ'yi ilgilendirdiğini anımsatan Turan, "Kampanya bizi iştirak şirketimiz olması anlamında olumlu etkiledi ama TOKİ'yi genel manada nasıl etkiledi derseniz bizim zaten bir satış sorunumuz yok. Bana piyasada balon var mı yok mu diye sorulduğunda 'Bir balon varsa bilmiyorum ama bir patlama olacaksa bizde talep patlaması var' diye cevap veriyorum. Biz şu anda birçok bölgede 500 konut piyasaya arz edelim birçok yerde ona 5 bin müracaat alırız." değerlendirmesini yaptı.

- "KDV düzenlemesi TOKİ'yi çok az ilgilendiriyor"

Turan, Bakanlar Kurulunca 150 metrekarenin üzerindeki konutlar için yapılan Katma Değer Vergisi (KDV) düzenlemesine ilişkin,  "Bizim sürekli ertelenen bir yasamız vardı. 150 metrekarenin üzerindeki dairelerde yüzde 18 KDV var. 150 metrekarenin altındaki dairelerde biliyorsunuz yüzde 1 KDV var.  Bu yasa aslında hiçbir ayrım yapmıyor ama her yıl ötelenen bir şeyimiz var, piyasa açısından önemli olduğu için. Şimdi düzenleme 150 metrekarenin üzerindeki konutların KDV'sinin yüzde 18'den 8'e inmesini kapsıyor. Bir de yüzde 18 KDV arazi metrekaresi yüksek olan yerlerde söz konusu, dolayısıyla ikisini de ilgilendiren bir konudur." değerlendirmesini yaptı.

KDV düzenlemesinin ekonominin işleyişine katkıda bulunacağına dikkati çeken Turan, biriken yeni konut stokunun yerli ve yabancıya satışlarında indirim anlamına da geldiğini kaydetti. 

KDV düzenlemesinin TOKİ'yi çok az ilgilendirdiğini söyleyen Turan, TOKİ evlerinin genelde yüzde 1 KDV ile satıldığını, düzenlemenin yabancı alıcılarla büyük ev almak isteyenlere yarayacağını söyledi.

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) ve Sermaye Piyasası Kurulunun (SPK) İstanbul Finans Merkezinde yapılacak binalarını TOKİ'nin inşa edeceğini anımsatan Turan, her iki binanın temelinin de bayramdan sonra atılacağını söyledi.

Toplam 3 milyon 200 bin metrekarelik projede çok sayıda paydaşın inşaata devam ettiğini aktaran Turan, "BDDK ve SPK'nın binalarını biz yapacağız. Bunlar toplam alan içerisinde yaklaşık 700 bin metrekareye yakın  inşaat alanını yapıyor. Yaklaşık 1,5-2 milyar liralık yatırım. BDDK ve SPK'nın inşaatları şu anda fiili olarak başladı. Temelini aslında geçen hafta atacaktık ama bayram sonrasında bu iki binanın temelini de atacağız. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) binası için de şu anda projeler hazırlanıyor." bilgilerini verdi.

TOKİ'nin BDK ve SPK binalarını hasılat paylaşımı usulüyle yapacaklarını kaydeden Turan, iki yerli firmanın inşaatlarını üstleneceğini söyledi.

AA