İsa Kaya: İnşaat ve emlak sektöründe durmak yok!

Dr. İsa Kaya, "Ekonominin canlanması için güç birliği yapmamız gerekiyor. Küçük yatırımcılar tecrübe ve ekonomik güçlerini birleştirerek daha büyük işlere talip olmalılar. Hakça bölüşümü esas alan ortaklık kültürünü geliştirmemiz gerekiyor" dedi. 

Ali SAKAL: Kendinizden bahseder misiniz? 

İsa KAYA: İsmim İsa Kaya 1971 doğumluyum asıl mesleğim doktorluk uzun hekimlik ve hastane yöneticiliğinden sonra yorulup memuriyetten ayrıldım. Önceleri hobi olarak başlayan daha sonra profesyonel olarak iş edindiğim emlak ve inşaat sektöründe faaliyetlerime devam etmekteyim. MorGate markası ile gayrimenkul franchise ofis zincirleri oluşturarak 2004 ten beri emlak sektöründe faaliyet göstermekteyiz. 2010 yılından itibaren de Datakon inşaat ve BayMira inşaat AŞ şirketleri olarak Konya merkezli inşaat sektöründe faaliyet göstermekteyiz. Konya müteahhitler Birliği KOMÜT yönetim kurulu üyesiyim. Sektör yatırımcısına kendi network ağımız üzerinden arsa ve gayrimenkul temin ediyoruz. Nitelikli konut ve işyerleri inşaatları ile faaliyetlerimizi sürdürüyoruz. 

Ali SAKAL: Yatırım yapmak isteyenlere neyi tavsiye edersiniz? 

İsa KAYA: Tüm dünyada En garantili yatırım aracı imarlı nitelikli arsadır. Daha sonra işyeri ve konut gelir. Şehirleşmenin hızla artması ülkemizde arsa fiyatlarının katlanarak artmasına yolaçtı. Arsa üretimi yapılamayan bir maldır. Şehrin bittiği yerden de olsa alınsa yatırımcısına hep kazandırır. Diğer yatırım araçları zaman içinde eskiyecek ve daha yenileri üretileceğinden zamanla değerlenmesi azalarak ve daha az karlı olacaktır. Ancak kira getirisi açısından ticari işyeri hep revaçta talep edilmektedir. Herkesin en az bir evi olmalıdır. Ev yatırım değil ihtiyaçtır. Kalanı ile arsa veya işyeri almasını tavsiye ederim. 

Ali SAKAL: Son ekonomik gelişmeler ışığında inşaat sektörünü değerlendirirmisiniz? 

İsa KAYA: Bilindiği gibi inşaat ve gayrimenkul sektörü kendisi ile birlikte ikiyüz'den fazla sektörel iş kolunu hareketlendirmektedir. İnşaat sektöründeki hareketin yavaşlaması tüm piyasada bir durağanlık anlamı taşımaktadır. Ülkemizde faiz oranlarının uzun vadeleri kaldıracak kadar düşük olmaması, uzun vadeli konut finansmanı sağlanamadığından kira öder gibi ev sahibi olma dönemi birçok tüketici için hala bir hayaldir. Mortgage yasası on yıldır çıkarıldı ama piyasada tam karşılık bulamadı. İnşaat Sektörü bu ekonomik daralmada kendisine Yeni bir yol bulmaya çalışıyor. Son zamanlarda kamuoyunda bir seferberlik ilanı yapıldı. Büyük ölçekteki inşaat firmaları ve finans kurumlarının risk ve yükü paylaşmak yolu ile Türkiye'de ilk kez 10 ve 20 yıl gibi uzun vadelerle sıfır veya çok düşük faizlerle ev satışı yapılmış olacaktır. Bu modellemeyi Konya'da da inşaat şirketleri finans kurumlan ile birlikte yapabiliriz.  Düşük ve sabit gelir gurubundakilere konut sahibi olmanın kolay yolu açılmış olacaktır. Konut arzındaki stok ve finans baskısı da azaltılmış olacaktır. 

Son olarak yapımına başlanan Konya şehir hastanesi ile Konya da hastane sağlık yatırımları çok ciddi yatak kapasitesine ve üst düzey akademik hizmet kalitesine ulaştı. Şehir hastaneleri ile sağlık turizminin canlandırılması birçok ekonomik girdi sağlayacaktır. Yurtdışında yaşayan yaşlılarımıza yönelik yaşlı rehabilitasyon ve bakım evleri ve yaşlılara yönelik barınma ve sosyal etkinlik altyapıları oluşturulmalıdır. Bu alan yatırımcıya keşfe açık boş bir alandır. 

Avrupa'da yaşayan kendi vatandaşlarımızın tedavi için Konya'yı tercih etmesi bile bize yeter. 

Kaplıca bölgelerine yapılacak modern ve Yeni yatırımlar ekonomik hareketlenmeye katkı verecektir. Kaplıcalara da çok sayıda yerli yabancı gelecektir. İsmil de belediyenin Yeni çalışması bölgeye bir hareket heyecan katacaktır. 

Ali SAKAL: Dar gelirliler nasıl konut sahibi olabilir? 

İsa KAYA: Mevcut projelerimizin çoğu orta ve üst sınıf tüketiciyi hedef alan lüks konut yapımı şeklindedir. Bu alanda gayet modern ve göz kamaştıran konutlar üretildi. Tüm halkımız için bu evlerde mutlu bir yaşam diliyorum. Bu alandaki talepte bir doygunluk oluştu. Ancak hayatını asgari ücretle idame eden büyük bir kitle var. Bunlar eski evlerinde yaşamaya devam etmektedirler. Bu kitleye yönelik daha ucuz ve daha küçük ama Yeni konut üretimi ihtiyacı vardır. TOKİ projeleri bu talebi karşılayamamaktadır. 

Bu alanda Yeni projelere ihtiyaç vardır. Malum konut fiyatlarındaki en büyük pay arsa paylarının çok yüksek olması projelere yüzde 50 ve üzerinde bir maliyet yükü yüklemektedir. Bu nedenle dar gelirlilere göre uygun bir fiyatı çok aşmaktadır. Sektörün en büyük ihtiyacı nitelikli arsa üretimidir. Hâzineye ait atıl arsaların sektöre kazandırılması önem arz etmektedir. Vatandaşın elindeki arsalar ile bu mümkün değildir. Konya'ya bir zamanlar yoğun olarak yurtdışında yaşayan gurbetçilerimizin gayrimenkul yatırımları vardı. Son yıllarda neredeyse bu tersine döndü yatırımcı satıp parayı geri götürme noktasına geldi. Bu kesimin tekrar hareketlendirilmesi gerekiyor. STK kar ve hemşeri dernekleri bir motivasyon dalgası oluşturmalıdır. 

Ali SAKAL: Sağlık yatırımları hakkındaki düşünceleriniz nelerdir? 

İsa KAYA: Sağlık turizmi dünyada yükselen bir trenddir. Sağlık turizmi ile ilgili yüksek lisans tezi yaptım. Afrika Ortadoğu ve gönül coğrafyamızdan tedaviye gelecekler için Konya'da tüm altyapı mevcuttur. Son yıllarda yapılan Yeni otellerimiz ile turizm yatak kapasitesi arttı. Daha yeni projeler yapılmaktadır. Ülkemiz hükümetin Sağlık Yatırımları ve dönüşümü ile dünyada örnek alınacak bir noktaya geldi. Ucuz konut inşaat sektöründe en çok talep patlaması yapacak alandır. Bu formülü oluşturabilen şirketlerin önü açılacaktır. Bunun için 20-30 yıllık finansman modellemeleri ile kira ödemek yerine ev taksiti ödeme tercihi belki dar gelirlilere bu fırsatı verebilir. Buda finansman maliyetinin libor seviyelerine düşmesi ile mümkün olabilir. 

Ali SAKAL: Hükümetin inşaat sektörüne yönelik adımlarını nasıl değerlendiriyorsunuz? 

İsa KAYA: Konut satışlarındaki KDV oranının yüzde 18 den yüzde 8 düşürülmesi satış fiyatlarına bir miktar olumlu yansıması mümkündür. Ancak malzeme fiyatlarının döviz kuruna endeksli olarak maliyet yükselmesi bu KDV avantajını yuttu götürdü. Yabancı yatırımcıların bir milyon TL'lik konut alımında üç yıl satmama şartı ile TC vatandaşlığı verilmesi gibi özendirmeler Konya da pek karşılık bulmuş değildir. Hükümetin Kentsel dönüşüm projeleri takdire şayandır. Deprem bölgesi olan ülkemizde Yeni ve dayanıklı yapılar yapılıyor hem de Kentlerin kötü çehresi değişiyor. Hükümetin inşaat sektörünün önünün açılması için yaptığı düzenlemeleri destekliyor ve devamını bekliyoruz. Bu çabaların yerel yönetimler boyutunda inşaat sektörünün işlemlerinin kolaylaştırılmasına yönelik anlayışa yansımasını da bekliyoruz. İstihdam sağlayıp ekonomiye katkı sunan müteahitler üvey evlat muamelesini haketmiyorlar. 

Ali SAKAL: Önümüzdeki yıl ekonomik sektörel beklentiniz nedir? 

İsa KAYA: Piyasalarda psikolojik olarak istikrar algısının pekişmesi ile yeni bir hareketlenme bekliyoruz. Nisan'da yapılacak anayasa referandumunun neticesinde çıkacak güçlü bir EVET tablosu istikrar algısının oluşmasında kritik bir zamanlamadır. Bunun gibi bölgemizdeki istikrarsızlıklar terör tehdidi tehlikesi sektörümüzde olumsuzluğun bir diğer sebebidir. Bu yıl köylümüzün yüzü gülecek Allah bol rahmet verdi ürünler bereketlenecek ve köylü rahat bir nefes alacak İnşallah. Tüccar sanayici esnaf ve köylümüzün para kazanması halinde projelerde satışların önü açılacaktır. Ticaret ve sanayimizdeki ihracat girdileri de direk bölgemiz ve dünyadaki savaş ve ekonomik dalgalanmalardan etkilenmektedir. Ortadoğu'ya barışın hakim olması bizi ekonomik siyasi ticari ve insani olarak rahatlatacaktır. Bölgenin imarına direk olarak yada ürettiğimiz malları satarak indirek olarak inşaat imalat sektörünün önü açılacaktır. Türkiye'nin Rusya ile Suriye barışında insiyatif almaları barışa dair umutlarımızı artırmaktadır. Barışı bölge halkları kadar bizimde istememiz gerekiyor. Çok büyüyen ve gelişen inşaat sektörümüz Suriye ve Irak'ta altyapı ve üstyapı inşaatlarında üstüne düşeni yapacaktır. Şu anda inşaatlarımızda ustalaşan Suriyeli işçiler ülkelerinin imarında bizim eğitimli mihmandarlarımız olacaktır. 

Ali SAKAL: Ekonominin canlanması için düşünceleriniz nelerdir? 

İsa KAYA: 15 Temmuz darbesi milletin direnişi ile başarısız olunca üst aklın küresel baronlarınca ülkemize karşı döviz kuru ve kredi derecelendirme notları bir silah olarak kullanılarak ekonomik bir darbe yapılmaya çalışılmaktadır. Terör örgütleri üzerinden istikrar hedef alınarak yatırım yapmamamız için psikolojik baskı oluşturulmaktadır. Güç birliği yapmamız gerekiyor. Küçük yatırımcılar tecrübe ve ekonomik güçlerini birleştirerek daha büyük işlere talip olmalılar. Hakça bölüşümü esas alan Ortaklık kültürünü geliştirmemiz gerekiyor. Neden Konya'mızda bir Gayrimenkul yatırım ortaklığı GYO yatırım şirketimiz olmasın? Devletimiz varlık yönetim fonu kurarak küresel ekonomik dalgalara için set olacak bir yapılanma içine girdi. Bu Güç birliği için İşadamları olarak bize en iyi örneği oluşturmaktadır. Devlet millet ile ele ele vererek siyasi ve ekonomik terörün üstesinden gelineceğine inanıyoruz. Güçlü Türkiye Güçlü bir Ekonomi ile mümkündür. Ekonomimizin lokomotifi olan inşaat sektörü olarak Devletimize güvenerek yatırımlara devam ediyoruz. Kurla faizle ve kredi notları ile Ekonomik bir darbe yapmaya çalışan odaklara karşı dimdik durmak yatırımlara devam etmek gerekiyor. Bu da biz işadamlarının küreselcilere karşı ekonomik milli mücadelesi olacaktır. Hemşerilerimizin gayrimenkul ihtiyaçların ötelememesini yastık altı paraları ile cazip fiyatları değerlendirmelerini istiyoruz. Durmak Yok yatırıma devam diyoruz. Güçlü ve modern bir Türkiye için kar marjları düşse de sektörün hız kesmeden yatırıma devam etmesi gerekiyor. Gelecekte daha aydınlık bir Türkiye için gün birlik olma günüdür. Çok çalışmamız ve katma değeri olan ürünler üretmemiz gerekiyor. Bana bu fırsatı verdiğiniz için teşekkür ediyorum....

Yeni Konya