28 / 03 / 2024

Kaçak bina inşaat cezası nelerdir?

 Kaçak bina inşaat cezası nelerdir?

Kaçak inşaat, bir arsanın üzerine yapılması planlanan veya yapılan yapıların gerekli hukuki prosedürleri tamamlamadan yapmış olmaları durumu olarak ifade ediliyor. Peki kaçak bina inşaat cezası nelerdir? İşte ayrıntıları...


Kaçak bina inşaat cezası nelerdir?


Yapı ruhsatı olmadan yapıya başlandığı veya ruhsat ve eklerine aykırı yapı yapıldığı, ilgili idarece tespit edilirse, belediye veya valiliklerce o andaki inşaat durumu tespit edilip yapı mühürlenerek inşaat hemen durduruluyor. Durdurma işleminde, yapı tatil zaptı yapının bulunduğu yere asılarak yapı sahibine tebliğ edilmiş sayılıyor. Bu tebligatın bir nüshası da muhtara bırakılıyor.


Bu tarihten itibaren en fazla bir ay içinde yapı sahibi, yapısını ruhsata uygun hale getirerek veya ruhsat alarak, belediyeden veya valilikten mührün kaldırılmasını isteyebiliyor.


İdare, kaçak bina inşaatını öğrendiğinde, inşaatın o andaki durumunu tespit eder. Tespit, ruhsatsız veya ruhsat ve eklerine aykırı yapı yapıldığının belirlenmesine yönelik olduğundan, ruhsatsız olarak hangi inşaat faaliyetlerinde bulunulduğunun, ruhsat varsa ruhsat ve eklerine aykırı olan inşaat faaliyetlerin tek tek yazılması gerekiyor. İdarenin yaptığı kaçak bina inşaatlarında yaptığı bu tespitteki amaç, imar mevzuatına uygunluğun sağlanması içindir. İşlem yapı sahibi bakımından bilgilendirici bir işlemdir. Bu tespit ile yapı sahibine, hangi inşaat faaliyetlerinin kanuna aykırı olduğu bilgisi de verilmiş oluyor.


Kaçak bina inşaat cezası nelerdir?


Kaçak bina inşaat cezalarında aslında idare ne para cezası vermeyi ne de inşaatı yıktırmayı amaçlar. Amaç sadece kişinin, hukuka aykırı faaliyetini sonlandırmak gerekirse menetmek böylece imar mevzuatına uygun yapı yapılmasını sağlamaktır. 


Ruhsata bağlanma imkanı bulunmayan yapıda verilen sürede aykırılığın giderilmemesi veya ruhsatlı binada ruhsat ve eklerine aykırılığın verilen sürede giderilmemesi halinde, ruhsat iptal ediliyor. Ruhsata aykırı veya ruhsatsız yapılan binanın yıkımına karar veriliyor.


Kaçak Yapılaşma kanunda ki yeri;


MADDE 2 – 3194 sayılı Kanunun 42 nci maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

 “İdari müeyyideler:

 MADDE 42- Bu maddede belirtilen ve imar mevzuatına aykırılık teşkil eden fiil ve hallerin tespit edildiği tarihten itibaren on iş günü içinde ilgili idare encümenince sorumlular hakkında, üstlenilen her bir sorumluluk için ayrı ayrı olarak bu maddede belirtilen idari müeyyideler uygulanır.

 Ruhsat alınmaksızın veya ruhsata, ruhsat eki etüt ve projelere veya imar mevzuatına aykırı olarak yapılan yapının sahibine, yapı müteahhidine veya aykırılığı altı iş günü içinde idareye bildirmeyen ilgili fenni mesullere yapının mülkiyet durumuna, bulunduğu alanın özelliğine, durumuna, niteliğine ve sınıfına, yerleşmeye ve çevreye etkisine, can ve mal emniyetini tehdit edip etmediğine ve aykırılığın büyüklüğüne göre, beşyüz Türk Lirasından az olmamak üzere, aşağıdaki şekilde hesaplanan idari para cezaları uygulanır:

 a) Bakanlıkça belirlenen yapı sınıflarına ve gruplarına göre yapının inşaat alanı üzerinden hesaplanmak üzere, mevzuata aykırılığın her bir metrekaresi için;

 1) I. sınıf A grubu yapılara üç, B grubu yapılara beş Türk Lirası,

 2) II. sınıf A grubu yapılara sekiz, B grubu yapılara onbir Türk Lirası,

 3) III. sınıf A grubu yapılara onsekiz, B grubu yapılara yirmi Türk Lirası,

 4) IV. sınıf A grubu yapılara yirmiüç, B grubu yapılara yirmibeş, C grubu yapılara otuzbir Türk Lirası,

 5) V. sınıf A grubu yapılara otuzsekiz, B grubu yapılara kırkaltı, C grubu yapılara elliiki, D grubu yapılara altmışüç Türk Lirası,

 idari para cezası verilir. Bu miktarlar her takvim yılı başından geçerli olmak üzere o yıl için 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 298 inci maddesi hükümleri uyarınca tespit ve ilan edilen yeniden değerleme oranında bir Türk Lirasının küsuru da dikkate alınmak suretiyle artırılarak uygulanır.

 b) Mevzuata aykırılığı yapı inşaat alanı üzerinden hesaplanması mümkün olmayan, yapının cephelerini ve diğer yapı elemanlarını değiştiren veya yapı malzemesi için öngörülen gereklere aykırı bulunan uygulamalar için, Bakanlıkça yayımlanan ve aykırılığa konu imalatın tespiti tarihinde yürürlükte bulunan birim fiyat listesine göre ilgili idarece belirlenen bedelin % 20’si kadar idari para cezası verilir.

 c) (a) ve (b) bentlerine göre cezalandırmayı gerektiren aykırılığa konu yapı;

 1) Hisseli parselde diğer maliklerin muvafakati alınmaksızın yapılmış ise cezanın % 30’u,

 2) Kamuya veya başkasına ait bir parselde yapılmış ise cezanın % 40’ı,

 3) Uygulama imar planında veya parselasyon planında “Kamu Tesisi Alanı veya Umumî Hizmet Alanı” olarak belirlenmiş bir alanda yapılmış ise cezanın % 60’ı,

 4) Mevcut haliyle veya öngörülen bir afet tehlikesi karşısında can ve mal emniyetini tehdit ediyor ise cezanın % 100’ü,

 5) Uygulama imar planı bulunan bir alanda yapılmış ise cezanın % 20’si,

 6) Yapılaşmaya yasaklanmış bir alanda yapılmış ise cezanın % 80’i,

 7) Özel kanunlar ile belirlenmiş özel imar rejimine tabi bir alanda yapılmış ise cezanın % 50’si,

 8) Ruhsatsız ise cezanın % 180’i,

 9) Ruhsatı hükümsüz hale gelmesine rağmen inşaatı sürdürülüyor ise cezanın % 50’si,

 10) Yapı kullanma izin belgesi alınmış olmakla birlikte, ruhsat alınmaksızın yeni inşaî faaliyete konu ise cezanın % 100’ü,

 11) İnşaî faaliyetleri tamamlanmış ve kullanılmıyor ise cezanın % 10’u,

 12) İnşaî faaliyetleri tamamlanmış ve kullanılıyor ise cezanın % 20’si,

 13) Çevre ve görüntü kirliliğine sebebiyet veriyor ise cezanın % 20’si,

 (a) ve (b) bentlerinde belirtilen şekilde tespit edilen para cezalarının miktarına göre ayrı ayrı hesap edilerek ilave olunur. Para cezalarına konu olan alanın hesaplanmasında, aykırılıktan etkilenen alan dikkate alınır.

 18, 28, 32, 33, 34, 35, 36, 37, 40 ve 41 inci maddelerde belirtilen mükellefiyetleri yerine getirmeyen veya bu maddelere aykırı davranan yapı veya parsel sahibine, harita, plan, etüt ve proje müelliflerine, fenni mesullere, yapı müteahhidine ve şantiye şefine, ilgisine göre ayrı ayrı olmak üzere ikibin Türk Lirası, bu fiillerin çevre ve sağlık şartlarına aykırı olması halinde dörtbin Türk Lirası, can ve mal emniyetini tehdit etmesi halinde altıbin Türk Lirası idari para cezası verilir.

 Yapıldığı tarih itibarıyla plana ve mevzuata uygun olmakla beraber, mevcut haliyle veya öngörülen bir afet tehlikesi karşısında can ve mal emniyetini tehdit ettiği veya edeceği ilgili idare veya mahkeme kararı ile tespit olunan yapılara, ilgili idarenin yazılı ikazına rağmen idarece tanınan süre içinde takviyede bulunmayan veya bu yapıları 39 uncu madde uyarınca yıkmayan yapı sahibine onbin Türk Lirası idari para cezası verilir.

 27 nci maddeye göre il özel idaresince belirlenmiş köy yerleşme alanı sınırları içinde köyün nüfusuna kayıtlı olan ve köyde sürekli oturanlar tarafından, projeleri il özel idaresince incelenerek fen, sanat ve sağlık şartlarına uygun olmasına rağmen muhtarlık izni olmaksızın konut ve zatî maksatlı tarım ve hayvancılık yapısı inşa edilmesi halinde yapı sahibine üçyüz Türk Lirası idari para cezası verilir. Bu yapılardaki diğer aykırılıklar ve ruhsata tabi tarım ve hayvancılık maksatlı yapılardaki aykırılıklar için verilecek olan idari para cezası, üçyüz Türk Lirasından az olmamak üzere, ikinci fıkraya göre hesaplanan toplam ceza miktarının beşte biri olarak uygulanır.

 Yukarıdaki fıkralarda belirtilen fiil ve hallerin, yapının inşa edilmesi süreci içinde tekrarı halinde, idari para cezaları bir kat artırılarak uygulanır.

 Yukarıdaki fıkralar uyarınca tahsil olunan idari para cezaları, aynı fiil nedeniyle 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 184 üncü maddesine göre mahkûm olanlara faizsiz olarak iade edilir.

 Yapının bu Kanuna, ilgili diğer mevzuata, plana, ruhsata, ruhsat eki etüt ve projelere uygun hale getirilmesi için idarenin yazılı izni dahilinde yapılan iş ve işlemler mühür bozma suçu teşkil etmez.

 Müelliflerin, fenni mesul mimar ve mühendislerin, yapı müteahhitlerinin, şantiye şefi mimar ve mühendislerin, imar mevzuatına aykırı fiillerinden dolayı verilen cezaları ve haklarındaki kesinleşmiş mahkeme kararları, kendi kayıtlarına işlenmek ve ilgili mevzuata göre cezai işlem yapılmak üzere, üyesi bulundukları meslek odasına ve Bakanlığa ilgili idarece bildirilir. Bu kişiler, verilen ceza süresi içinde yeni bir iş üstlenemez.

  Yapı müteahhidinin yetki belgesi;

 a) Yapım işinin ruhsata ve ruhsat eki etüt ve projelere aykırı olarak gerçekleştirilmesi ve 32 nci maddeye göre verilen süre içinde aykırılığın giderilmemesi halinde beş yıl,

 b) Yapım işinde ruhsat eki etüt ve projelere aykırı olarak gerçekleştirilen imalatın can ve mal güvenliğini tehdit etmesi halinde on yıl,

 c) Bakanlıkça olumsuz kayıt değerlendirmesi yapılan hallerde bir yıl,

 süreyle Bakanlıkça iptal edilir. Yapı müteahhidinin, yapım işlerinden doğan vergi ve sigorta primi borçlarını ödememesi ve diğer sorumluluklarını yerine getirmemesi hallerinde yetki belgesi bir yıldan az olmamak üzere Bakanlıkça iptal edilir ve bunlara sorumluluklarını yerine getirinceye kadar yeni yetki belgesi düzenlenmez. Yetki belgesi iptal edilen yapı müteahhidi yeni yetki belgesi düzenleninceye kadar yeni iş üstlenemez, ancak mevcut işlerini tamamlar. Yetki belgeli yapı müteahhidi olmaksızın başlanılan yapının ruhsatı iptal edilir ve yapı mühürlenir.”



Önerilen Bağlantılar : Yeni konut projeleri