İmar ve gecekondu mevzuatına aykırı yapıların mülkiyet ve imar sorunlarının çözülmesi amaçlanan İmar ve Gecekondu Mevzuatına Aykırı Yapılara Uygulanacak Bazı İşlemler ve İmar Kanunu'nun Bir Maddesinin Değiştirilmesi Hakkında Kanun meclise sunuldu.
24 Ağustos 1984 Tarih ve 2981 Sayılı "İmar ve Gecekondu Mevzuatına Aykırı Yapılara Uygulanacak Bazı İşlemler ve 6785 Sayılı İmar Kanunu'nun Bir Maddesinin Değiştirilmesi Hakkında Kanun" ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi, Meclise verildi.
Teklif ile, imar ve gecekondu mevzuatına aykırı yapıların hak sahipliği sorunlarının çözülmesi amaçlanıyor.
GENEL GEREKÇE
24.08.1984 tarihli ve 2981 sayılı İmar ve Gecekondu Mevzuatına Aykırı Yapılara Uygulanacak Bazı İşlemler ve 6785 sayılı İmar Kanunu'nun Bir Maddesinin Değiştirilmesi Hakkında Kanun ile imar ve gecekondu mevzuatına aykırı yapıların mülkiyet ve imar sorunlarının çözülmesi amaçlanmıştır. 16.05.2012 tarih, ve 6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanunun 23’üncü maddesiyle ise 2981 Sayılı Kanun’un yürürlükten kaldırılması öngörülmüştür.
24.08.1984 tarih ve 2981 sayılı Kanun kapsamında hak sahibi olan on binlerce vatandaşımız, aradan geçen 31 yıllık süreye rağmen tapularına kavuşamamış, tapu tahsis belgeleri tapuya dönüştürülmemiş, şartları taşıdıkları halde tapu tahsis belgeleri düzenlenmemiş yapıların üzerinde bulunduğu kamu taşınmazlarının mülkiyeti belediyelere devredilmemiştir. Teklif ile söz konusu tapu devirleri için bağlayıcı sürelerin getirilmesi ve belediyelere tapu tahsis belgesi başvurusunun yapılması ardından geçen bir yıllık süre içerisinde tapuların düzenlenmesi ve hak sahiplerinin tapularının teslim edilmesi amaçlanmaktadır.
4706 Sayılı Kanunun 5'inci maddesinin altıncı fıkrasında, belediye ve mücavir alan sınırlan içinde ve Bakanlar Kurulunca tespit edilecek alanlarda bulunan; üzerinde toplu yapılanma olan Hazneye ait taşınmaz malların, yapı sahipleri ile bunların kanuni ve akdi haleflerine satılmak ya da genel hükümlere göre değerlendirilmek üzere 492 sayılı Harçlar Kanunu'nun 63'üncü maddesinde yer alan harca esas metrekare birim; değeri üzerinden belediyelere devredilmesi öngörülmüştür. Madde hükmüne göre, anılan alanların belediyelere devredilebilmesi için söz konusu toplu yapılanmanın 31.12.2000 tarihinden önce meydana getirilmiş olması i şart iken, 28/11/2017 tarih ve 7061 sayılı Kanunun 59'uncu maddesiyle bu tarih 30/3/2014'e çekilmiştir.
Ayrıca, 03.07.2003 tarih ve 4916 Sayılı Çeşitli Kanunlarda ve Maliye Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunla 4706 Sayılı Kanunda değişiklik yapılmış, bu değişikliğin yürürlüğe girdiği tarih olan 19.07.2003 tarihinden sonra Hâzineye ait taşınmazlar üzerinde yapılan her türlü yapı ve tesislerin başka bir işleme gerek kalmaksızın Hâzineye intikal edeceği hükme bağlanmıştır.
Öteden beri uygulanmakta olan politikalar nedeniyle önüne geçilememiş olan göç, söz konusu taşınmazlara ilave tesis ve yapılar ile katların yapılması sonucunu yaratmıştır. Bu durum, mülkiyet sorununun daha da karmaşık bir hal almasına yol açmıştır. Teklifle, Hâzinece belediyelere devredilecek taşınmazlar ile belli bir tarihten sonra bedelsiz olarak Hâzineye intikal edecek taşınmazlara ilişkin tarihler paralel hale getirilerek bu tarihin de 30.03.2014 olması önerilmektedir. Böylece Kanunda belirtilen 19.07.2003 tarihi ile 30.03.2014 tarihleri arasında Hâzineye ait taşınmazlar üzerinde yapılan her türlü yapı ve tesisler nedeniyle vatandaşlara kesilen cezaların ortadan kaldırılması amaçlanmaktadır.
Ayrıca, Teklifin 1 inci maddesinde belirtilen işlemlerin tamamlanabilmesi için 2981 sayılı Kanunun yürürlük süresinin uzatılması öngörülmektedir Her ne kadar 2981 sayılı Kanun un yürürlükten kaldırılmasını düzenleyen 6306 sayılı Kanun un 23 üncü Maddesi’nin yürürlük tarihi, maddenin yayımı tarihinden üç yıl sonrası olarak belirlenerek sorunların çözümü için bir süre öngörülmüşse de bu süre sorunların çözümünde yetersiz kalmıştır. Nitekim söz konusu üç yıllık sürenin dolmasına 2 ay kala 27.03.2015 tarihinde kabul edilen 6639 sayılı Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun’un 38'inci maddesiyle üç yıllık bir süre daha belirlenmiştir. Anılan yasa kapsamında hak sahibi olarak tanımlanan ve tapu tahsis belgesi almış olup da mülkiyet sorunu hala çözümlenmemiş, yani tapularını alamamış olan on binlerce vatandaşımızın olduğu gerçeğinden hareketle, söz konusu üç yıllık ek sürenin beş yıla yükseltilmesi amaçlanmaktadır.
MADDE GEREKÇELERİ
MADDE 1- İmar ve gecekondu mevzuatına aykırı yapıların mülkiyet ve imar sorunlarının çözülmesi, söz konusu tapu devirleri için bağlayıcı sürelerin getirilmesi ve belediyelere tapu tahsis belgesi başvurusunun yapılması ardından geçen bir yıllık süre içerisinde tapuların düzenlenmesi ve hak sahiplerinin tapularının teslim edilmesi amaçlanmaktadır.
MADDE 2- Belediye ve mücavir alan sınırlan içinde ve Bakanlar Kurulunca tespit edilecek alanlarda bulunan; üzerinde toplu yapılanma olan Hazîneye ait taşınmaz malların, yapı sahipleri ile bunların kanuni ve akdi haleflerine satılmak ya da genel hükümlere göre değerlendirilmek üzere 492 sayılı Harçlar Kanunu'nun 63'üncü maddesinde yer alan harca esas metrekare birim değeri üzerinden belediyelere devredilmesi amaçlanmıştır. Anılan alanların belediyelere devredilebilmesi için söz konusu toplu yapılanmanın 31.12.2000 tarihinden önce meydana getirilmiş olması şart iken, 28/11/2017 tarih ve 7061 sayılı Kanunun 59'uncu maddesiyle bu tarih 30/3/2014'e çekilmiştir.
MADDE 3- Madde ile anılan yasa kapsamında hak sahibi olarak tanımlanan ve tapu tahsis belgesi almış olup da mülkiyet sorunu hala çözümlenmemiş, yani tapularım alamamış olan on binlerce vatandaşımızın olduğu gerçeğinden hareketle, söz konusu üç yıllık ek sürenin beş yıla yükseltilmesi amaçlanmaktadır.
MADDE 4- Yürürlük maddesidir.
24.08.1984 TARİH VE 2981 SAYILI “İMAR VE GECEKONDU MEVZUATINA AYKIRI YAPILARA UYGULANACAK BAZI İŞLEMLER VE 6785 SAYILI İMAR KANUNU’NUN BİR MADDESİNİN DEĞİŞTİRİLMESİ HAKKINDA KANUN” İLE BAZI KANUNLARDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN TEKLİFİ
MADDE 1- 24.08.1984 tarihli ve 2981 sayılı İmar ve Gecekondu Mevzuatına Aykırı Yapılara Uygulanacak Bazı İşlemler ve 6785 sayılı imar Kanunu'nun Bir Maddesinin Değiştirilmesi Hakkında Kanun’a aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.
“Geçici Madde- Tapu tahsis belgesi verilen yapılar ile başvuru yaptığı ve gerekli şartları taşıdığı halde bu maddenin yayınlandığı tarihe kadar Tapu Tahsis Belgesi düzenlenmemiş yapıların üzerinde bulunduğu kamu taşınmazlarının mülkiyeti başkaca bir işlem yapılmaksızın bir yıl içerisinde ilgili belediyeye devredilir. Belediyeler, tapu tahsis belgesi sahipleri ile tapu tahsis belgesi başvurusu yaptığı ve gerekli şartlan taşıdığı halde tapu tahsis belgesi düzenlenmemiş yapıların sahiplerinin haklarım koruyacak şekilde mülkiyetin kendilerine devrini, takiben bir yıl içerisinde imar planlarım yaparak tahsis belgelerini tapuya dönüştürerek hak sahiplerinin tapularını verirler.
Bu şekilde kendilerine tapu verilenlerden 2.000 TL'lik başvuru bedelini ödemiş olmaları şartıyla, aynca herhangi bir bedel veya harç tahsil edilmez.”
MADDE 2- 29.06.2001 tarih ve 4706 sayılı Hâzineye Ait Taşınmaz Malların Değerlendirilmesi ve Katma Değer Vergisi Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun’un 5'inci maddesinin onbirinci fıkrasında yer alan “Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten" ibaresi "30.03.2014 tarihinden" olarak değiştirilmiştir.
MADDE 3- 16 05.2012 tarih ve 6306 sayılı “Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanunun 24’üncü maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“MADDE 24: Bu Kanunun:
a) 19 uncu maddesinin (a) bendi ile değiştirilen 644 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 2'nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi yayımı tarihinden altı yıl sonra,
b) 23 ’üncü maddesi yayımı tarihinden sekiz yıl sonra.
c) Diğer hükümleri yayımı tarihinde yürürlüğe girer."
MADDE 4- Bu Kanun, yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 5- Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
