Yılbaşından bu yana dolarda yüzde 11 civarında artış yaşandı. Dolar 2.65’i gördü, şu anda da 2.60 seviyelerinde dolaşıyor. Alışveriş merkezlerinde kirası dolar olanlar da bu artışlarla hop oturup hop kalkıyor.
Dolardaki artış perakendecilerle AVM’cileri karşı karşıya getirdi. Perakendeci sabitleme istiyor, çoğu AVM yanaşmıyor. Teknoloji marketleri kuru 2 TL’de sabitleme için bastırıyor. İşte artış nedeniyle yaşananlar...
Yılbaşından bu yana dolarda yüzde 11 civarında artış yaşandı. Dolar 2.65’i gördü, şu anda da 2.60 seviyelerinde dolaşıyor. Alışveriş merkezlerinde kirası dolar olanlar da bu artışlarla hop oturup hop kalkıyor. Dolardaki yükselişle hem kiraları hem de ortak alan giderleri artan markalar, kurun sabitlenmesi için bastırıyor, ama birkaçı dışında AVM’ler buna pek yanaşmıyor. Sektördeki iddialara göre Bimeks, Teknosa gibi büyük kiralama yapan markalar özellikle baskıyı yoğunlaştırdı. Ürünleri dolarla alıp TL ile satan teknoloji marketleri, doların 2 TL’de sabitlenmesi için ısrar ediyor. Birleşmiş Markalar Derneği ise üyelerinin haklarını korumak adına AVM’lere bir yazı gönderip “Bu zor dönemde zorlukları paylaşalım, anlayışlı olalım” önerisinde bulunuyor.
Yüzde 30’u dolarla
Alışveriş Merkezleri ve Yatırımcıları Derneği (AYD) Hulusi Belgü’nün verdiği bilgiye göre, Türkiye’deki AVM’lerin yüzde 40’ı euro, yüzde 30’u dolar, yüzde 30’u ise TL ile kiralama yapıyor.
İstanbul’da İstinye Park, Zorlu, Capitol, Palladium, Arenapark gibi alışveriş merkezlerinde kiralar euro. Dolayısıyla burada kiracılarla AVM yönetimleri arasında problem yaşanmıyor. Akmerkez, Capacity, Cevahir, Galleria, Trump ve Carousel gibi alışveriş merkezlerinde ise kiralar dolarla ve bu merkezlerde kiracılarla yönetim arasında yoğun görüşme trafiği yaşanıyor.
Alışveriş merkezlerinde kur yükselişinden dolayı efor endeksine bakarak indirim verebildiklerini belirten Hulusi Belgü, “Biz her dönemde yaptığımız gibi ciroyla kiranın mukayesesini alıyoruz. Yüzde 16’nın altında bir oran varsa problem olmaz zaten. Eğer bu oranda problem varsa geçici bir süre, kurlar düşene kadar yardımcı oluyoruz. Şu anda dolarda sorun var. Bizim Multi’de dolarla kiralama yok... Geçen yıl da euro da benzer sıkıntı yaşadık. Bu dönem de geçecektir, panik yapmamak lazım” diye konuştu.
Ay sonunda belli olacak
CarrefourSA Genel Müdürü Mehmet T. Nane ise Maltepe, Bayrampaşa ve Adana’daki AVM’lerinde kurda sabitlemeye gidebileceklerini belirtti. Nane, “Mart faturaları Nisan’da kesilecek. O zamana kadar dolar düşerse sorun olmaz. Düşmezse belli oranda sabitleme olabilir” dedi.
Trump Towers İstanbul Genel Müdürü Bülent Kural ise “Başta markalara ciddi kolaylıklar sağladık ama 2015 başında sözleşme şartlarına döndük. Kiraları dolar üzerinden alıyoruz. Kurdaki yükseliş nedeniyle önümüzdeki günlerde kiracılarımızla görüşeceğiz. Gerekirse kuru sabitleyebiliriz. Böyle dönemlerde her iki tarafın da bazı tavizler vermesi gerekiyor” diye konuştu.
BMD’den ‘Zorlukları paylaşalım’ mektubu
Türkiye’nin önde gelen markalarını temsil eden Birleşmiş Markalar Derneği (BMD), üyelerinin haklarını korumak için alışveriş merkezlerine yazı gönderiyor. BMD’nin yeni seçilen Yönetim Kurulu Başkanı Sami Kariyo, konuyla ilgili şu değerlendirmeyi yaptı: “Bu dönemin de daha önceki dönemler gibi geçici olmasını diliyoruz. Alışveriş merkezlerinden anlayışlı olmalarını bekliyoruz. Bizim fiyat indirin, kuru sabitleyin deme şansımız yok ama hepsine bir yazı gönderiyor ve hep birlikte bu dönemi atlatalım diyoruz. Bu zorlu dönemde zorlukları paylaşalım, dayanışma içinde olalım önerisinde bulunuyoruz.”
Necla Dalan / Vatan
