Yüzde 25'lik kur şoku ardından konut kredisi faiz oranları 4 puan arttı. Tüketici güveni hızla geriledi. Otomobil satışları yüzde 19 azaldı. Bu olumsuz koşullarda 2 aylık konut satışlarındaki azalma sadece yüzde 3.2...
Habertürk yazarlarından Abdurrahman Yıldırım bu haftaki yazısında kur ve faiz şokunu değerlendirdi. Yıldırım yazısında şu konulara yer verdi:
Yüzde 25'lik kur şoku ardından konut kredisi faiz oranları 4 puan arttı. Tüketici güveni hızla geriledi. Otomobil satışları yüzde 19 azaldı. Bu olumsuz koşullarda 2 aylık konut satışlarındaki azalma sadece yüzde 3.2. Faiz yükünden kaçıp peşin alanların sayısı ise 12 bin kişi arttı ve 114 bine çıktı.
TÜİK, bu yıl başından itibaren konut satışlarını üçer aylık zaman dilimleri yerine aylık açıklamaya başladı. Şubat'la yılın iki ayını geride bıraktık. Konut satışları Aralık ve Ocak'taki kur ve faiz şokuna, 17 Aralık sürecine rağmen iyi gidiyor. Şubatta 82.597 konut satıldı, bunun da 38.074'ü ilk satışlardan, yani yeni konutlardan oluştu.
Banka Kredisi ile Alınan Konut Sayısında Düşüş
İki aydaki toplam konut satışı 1 70.256'ya vardı. Bu rakam konutta rekor satışın yapıldığı 2013'ün aynı dönemine göre sadece yüzde 3.2 aşağıda. Halbuki aynı döneme ait otomobil satışlarında yüzde 19 gibi büyük bir daralma yaşanıyor. Üstelik konut hanehalkının en büyük harcama veya yatırım kalemi. Otomobile göre birkaç katı daha büyük bir finansman gerektiriyor. Konut satışlarındaki azalmanın yüzde 3.2 ile sınırlı kalmasına rağmen, borçla veya banka kredisi ile alınan konut sayısı çok daha hızlı düştü. Geçen yılın ilk iki ayında 73.731 konut kredisi ile alınırken, bu yıl sayı 56.105'e indi. İki aylık azama yüzde 23.9, yani dörtte bir düzeyini buldu. Bu da ipotekli yani konut kredisi ile alınan konut sayısının toplama oranını yüzde 40'tan yüzde 33'e düşürdü. Büyük kentler içinde ipotekli alımda en çok düşüş yüzde 13 ile memur kenti olarak bilinen Ankara'da gerçekleşti.
İstanbul ve İzmir'de ipotekli alımlar yüzde 7 düştü. Borçla alınan konut sayısı Ocak ayında daha fazlayken, Şubat ayında iyice düştü ve geçen yıla göre azalma yüzde 35've vardı. Bu da artmakta olan faizler karşısında tüketicilerin kredi kullanmak istememelerine yorumlanabilir. Söz konusu iki ayda konut kredisi faiz oranları yüzde 10.92'den yüzde 13.71'e çıktı. Halbuki geçen yılın ilk iki aylık döneminde konut kredi faizi yüzde 9.90'dan yüzde 9.56'ya düşmüştü. Şubat sonları itibarıyla arada 4.15 puanlık faiz farkı var. Bu da geçen yılki faizin neredeyse yarısına yakın bir artış. Faiz yükündeki bu artış müşterileri kredi kullandırmaktan caydırmış olabilir ama buna rağmen konut satışlarının hâlâ sürmesi, alıcıların bir süreden beri malı izlemelerine ve peşinden koşturmalarına, finansmanı ayarlamalarına ve konutu içselleştirmelerine bağlanabilir.
Yüzdük Yüzdük Kuyruğuna Geldik
Bu yıl daha fazla konut peşin veya ipoteksiz satın alındı. Geçen yılın iki ayında 102.232 olan bu tür konut satışı bu yılın aynı döneminde yüzde 11.6 artarak 114.131'e vardı. Bu da daha fazla tasarrufun konuta yöneldiğini gösteriyor bize. Sonuçta iki aylık toplamda 175 bin konut satışından 170 bin konut satışına inildi ve yüzde 3.2 gibi sınırlı bir azalma meydana geldi. 2013, Türkiye'de ilk defa 1 milyon 145 bin konut satışı ile rekor satışın yapıldığı ve bir önceki yıla göre yüzde 63 artışın yakalandığı bir yıldı. Karşılaştırma böyle güçlü bir baz yılının ardından yapılıyor. Bu yılın iki ayında konut satın almak için iyi bir ortam olmadığı, kur ve faiz şokunun ardından siyasi belirsizliğin etkisiyle tüketici güveninde ciddi bir kaybın yaşandığı dikkate alınırsa konut talebinin gücü daha iyi anlaşılır. Ancak ne olursa olsun bu talep önümüzdeki dönemde büyüme hızının aşağıya gelmesinden ve diğer koşulların elverişsizliğinden dolayı ivme kaybetmeye devam edecek gibi görünüyor.
Kredi Pazarı
