Kira sözleşmesi nedir?

Kira sözleşmesi nedir?

Kira sözleşmesi, kullandırma amacını güden sözleşmelerin başında gelir. Bununla beraber bir kimse (kiralayan), bir bedel (kira bedeli) karşılığında bir şeyin kullanılmasını veya ondan yararlanılmasını belli bir süre için başka bir kimseye (kiracıya) bırakmayı taahhüt etmiş oluyor.

Kira Sözleşmesinin Türleri

Kira sözleşmesinin biri adi kira, diğeri ise ürün (hasılat) kirası olmak üzere başlıca iki türü vardır.

Adi Kira

Adi kira kiracıya, kiralanan şeyi sadece kullanma hakkını veren kira türüdür. Örneğin otomobil, ev, radyo, bisiklet, smokin ve gelinlik adi kiranın konusunu oluşturur.

Ürün Kirası

Ürün (hasılat) kirası ise kiracıya, kiralanan şeyi kullanma hakkının yanında, onun semerelerini toplama hakkını da verir. Bu itibarladır ki, ürün kirasının konusunu sadece “hasılat getiren, ürün (semere) veren” şeyler ve “haklar” oluşturabilir. Örneğin bir çiftliğin, bir portakal bahçesinin, bir ticari işletmenin, bir zeytinliğin, bir bağın veya inek, koyun, keçi gibi ürün (semere) veren hayvanların kiralanması ürün kirasıdır. Aynı şekilde; bir sinemanın, bir otelin veya bir pavyonun bir gazinonun işletme ruhsatnamesiyle birlikte kiralanması da ürün kirasıdır.

Görüldüğü üzere, semere vermeyen şeylerin kirası kural olarak adi kira, semere veren şeylerin kirası ise ürün kirasıdır. Ürün kirasının konusunu çoğunlukla taşınmazlar oluşturur. Ancak, kiranın adi veya ürün kirası olup olmadığını belirlemede, kiralanan şeyin mahiyeti kadar, kiracının onu ne şekilde kullanacağı da önemlidir. Gerçekten, ürün veren bir şeyin mutlaka ürün kirasına verilmesi şart olmayıp, pekala adi kiraya verilmesi de mümkündür. Nitekim boş olan bir bina otel olarak kullanılmak üzere kiraya verildiği zaman, adi kiradır. Fakat halen otel olarak işletilmekte olan bir bina bütün eklentileri (müştemilatı) ve işletme ruhsatı ile birlikte kiraya verildiği zaman, bu kira bir ürün kirası olur. Kira sözleşmesi ister adi, ister ürün kirası türünden olsun herhangi bir şekle tabi değildir. Ancak, kira sözleşmesinin uygulamada çoğunlukla yazılı, hatta noterde resmi şekilde yapıldığını belirtmeliyiz. Bu pek tabii geçerlilik bakımından değil, ispat bakımından söz konusu olan şekildir.

Kira sözleşmesi nasıl yapılmalıdır...

Kira artış oranında yasal zorunluluk olan Üretici Fiyat Endeksi'ne (ÜFE) göre bir fiyat artışı belirlenmelidir. Evdeki bütün demirbaşlar kiralayan tarafından kontratta açıkça belirtilmelidir. Ayrıca çalışır olup olmadığına da dikkat edilmelidir.

Kontrat öncesi evin fotoğraf ya da video görüntüleri oluşturulup kontrata delil olarak eklenebilir. Bu sayede evin kiralanma öncesi ve sonrası kesin olarak belirlenmiş olur.

Kontratta, taşınmazın yalnızca o kiracıya kiralandığı ve kiracı tarafından evin başka kişilere kiraya verilmeyeceği belirtilmelidir. Apartmanın ortak giderleri, yönetimle ilgili giderlerin ve kiracının zevkine uygun yaptığı masrafların kiracıya ait olduğu da kontrata eklenmelidir.

Elektrik, doğalgaz ve su kullanımından kaynaklanan borçların da kiracıya ait olduğu kontratta belirtilmelidir. Ayrıca kira bedelinin, ödeme şeklinin, ödeme periyodunun ve ödeme tarihinin de kesin olarak kontrata eklenmesi gerekmektedir.

Mehmet TAŞ/Konuttimes.com