Acele kamulaştırma kararı nedir?

Bir gayrimenkul üzerinde kamulaştırmanın söz konusu olabilmesi için, o yer için kamu yararı kararı alınmış olması gerekiyor.Peki acele kamulaştırma kararı nedir?Acele kamulaştırma kararı nasıl alınır?

Acele kamulaştırma kararı nedir?

Kamulaştırma prosedürlerinin Bakanlar Kurulu Kararı ya da kanunlarda sayılan özel durumlarda hızlandırılarak yapıldığı kamulaştırma uygulamasına acele kamulaştırma olarak karşımıza çıkıypr.

Bir başka ifadeyle kamu yararının olduğu bazı acil durumlarda gecikmeye fırsat verilmeksiniz bilirkişi raporu düzenlenerek diğer işlemlerin kamulaştırma işlemlerinden sonra yapıldığı kamulaştırma türü olarak tanımlanıyor.

Acele Kamulaştırma 2942 Sayılı Kamulaştırma Kanunu’nda düzenleniyor. 2942 Sayılı yasanın 27 maddesi metninde acele kamulaştırma;

“Acele kamulaştırma

Madde 27 – 3634 sayılı Milli Müdafaa Mükellefiyeti Kanununun uygulanmasında yurt savunması ihtiyacına veya aceleliğine Bakanlar Kurulunca karar alınacak hallerde veya özel kanunlarla öngörülen olağanüstü durumlarda gerekli olan taşınmaz malların kamulaştırılmasında kıymet takdiri dışındaki işlemler sonradan tamamlanmak üzere ilgili idarenin istemi ile mahkemece yedi gün içinde o taşınmaz malın (Değişik ibare: 24/4/2001 – 4650/15 md.) 10 uncu madde esasları dairesinde ve 15 inci madde uyarınca seçilecek bilirkişilerce tespit edilecek değeri, idare tarafından mal sahibi adına (Değişik ibare: 24/4/2001 – 4650/15 md.) 10 uncu maddeye göre yapılacak davetiye ve ilanda belirtilen bankaya yatırılarak o taşınmaz mala el konulabilir. (1)

Bu Kanunun 3 üncü maddesinin 2 nci fıkrasında belirtilen hallerde yapılacak kamulaştırmalarda yatırılacak miktar, ödenecek ilk taksit bedelidir.” şeklinde tanımlanmıştır. Acele Kamulaştırma normal kamulaştırmadan farklıdır. Acele Kamulaştırma da acil bir ihtiyaç olması sebebiyle rutin kamulaştırma prosedürlerinden çıkılarak kamulaştırma işlemi yerine getirilir.

Maddeye ayrıntılı şekilde irdelemek gerekirse;

Öncelikle Acele Kamulaştırmanın hangi şartlarda yapılabildiğine değinmek gerekir. Kanun burada iki durumdan bahsetmiştir. İlki 3634 Sayılı Milli Müdafaa Mükellefiyeti Kanunu uygulaması sebebiyle ihtiyaç duyulabilecek durumlarda milli müdafaa amacıyla kullanılmak üzere acele kamulaştırma yapılabilecektir. Fakat Acele Kamulaştırma işlemleri Bakanlar Kurulu kararı ile yapılabilir. Burada önemli olan husus kamulaştırma yapılacak yerin ülkenin güvenliği amacıyla işleme tabi tutulmasıdır. Bu amaçla yapılacak kamulaştırmalarda gecikmeler ciddi sorun yaratacağından devlet mülkiyet hakkına bu gibi özel durumlarda kanun ile kısıtlama getirmiş ve Bakanlar Kurulu’ndan karar alınması şartına bağlamıştır. İkinci durum ise özel kanunlarda belirtilen olağanüstü durumlardır. Kanun özel kanunlarda belirtilen olağanüstü durumlarda da acele kamulaştırma yapma yetkisini idareye vermiştir.