Gayrimenkul sermaye iradı vergisi hesaplama!

Gelir Vergisi Kanunu gereğince, gayrimenkulünü kiraya veren kimselerin elde ettiği kazançlar belli koşullarda vergilendiriliyor. Peki gayrimenkul sermaye iradı nasıl hesaplanır? İşte gayrimenkul sermaye iradı vergisi hesaplama..

Gayrimenkul sermaye iradı vergisi hesaplama!

Gayrimenkul sermaye iradı (GMSİ) , ev ve işyeri taşınmaz malların kiraya verilmesinde elde edilen kira geliri için ödenmesi gereken vergi olarak ifade ediliyor.

Söz konusu verginin mükellefinin belirlenmesi için her yıl istisna tutarı tespit ediliyor. İstisna tutarları ev ve işyerleri için ayrı ayrı belirleniyor.

2015 yılı GMSİ ödemelerinde 2014 yılında elde edilen kira gelirlerinin meskenlerde 3.300 TL'yi; işyerlerinde ise 27.000 TL'yi geçmesi halinde GMSİ ödenmesi gerekiyor.

GMSİ ödemeleri, mükellefin bağlı bulunduğu vergi dairesine ya da GMSİ tahsil yetkisi verilen bankalar aracılığı ile yapılabiliyor.Peki gayrimenkul sermaye iradı nasıl hesaplanır?

Ödenecek gelir vergisi www.gib.gov.tr adresindeki “Hesaplamalar” bölümünden yararlanarak öğrenebiliyor. Kira gelir vergisi hesaplama örnekleri 2015 ise şu şekilde;

Gayrimenkul sermaye iradı vergisi hesaplama örnekleri..

Örnek 1: Bayan (E), 2014 yılında tamamı tevkif yoluyla vergilendirilmiş 25.000 TL işyeri kira geliri ve 20.000 TL mevduat faizi ile birlikte konut olarak kiraya verdiği dairesinden 3.000 TL kira geliri elde etmiştir.

İşyeri Kira Geliri (Brüt) 25.000 TL

Konut Kira Geliri 3.000 TL

Mevduat Faizi 20.000 TL

Beyan Edilecek Gelir Tutarı YOK

● Tevkif yoluyla vergilendirilen 20.000 TL mevduat faizi geliri, tutarı ne olursa olsun beyan edilmeyecektir.

● Konut kira gelirinden 3.300 TL’lik istisna düşülecek olup, kalan tutar beyan edilecektir. Örnekte, istisna haddinin altında konut kira geliri eldeedildiğinden beyan edilmeyecektir.

● Tamamı tevkif suretiyle vergilendirilmiş işyeri kira geliri olan 25.000 TL ise 27.000 TL’lik beyan sınırını aşmadığından yıllık beyanname ile beyan edilmeyecektir.

Örnek 2: Bay (F), 2014 yılında konut kredisi kullanarak 100.000 TL’ye aldığı dairesini aylık 1.250 TL’den konut olarak kiraya vermiş ve 15.000 TL kira geliri elde etmiştir.

Beyana tabi başka geliri olmayan mükellef, gerçek gider yöntemini seçmiş olup, bu konut ile ilgili 1.000 TL asansör ve sigorta gideri yapmıştır. Konut kredisi için 2014 yılında bankaya ödenen faiz tutarı da 2.000 TL’dir.

Bay (F), konut olarak kiraya vermiş olduğu daire için 2014 yılında ödediği asansör, sigorta ve faiz gideri ile birlikte iktisap bedelinin % 5’i olan (100.000 x %5 =) 5.000 TL’yi indirim konusu yapabilecektir.

(Gerçek gider usulünü seçen mükellefler, vergiden istisna edilen kısma isabet eden giderleri hasılatlarından gider olarak indiremeyecekler, sadece vergiye tabi hasılata isabet eden giderleri indirebileceklerdir.

Bunun için toplam gider tutarının vergiye tabi hasılata isabet eden kısmının hesaplanması gerekir. Vergiye tabi hasılata isabet eden gider aşağıdaki formüle göre hesaplanacaktır.)

Vergiye Tabi Hasılat = Toplam Hasılat - Konut Kira Geliri İstisnası

= 15.000 - 3.300 = 11.700 TL

İndirilebilecek Gider = Toplam Gider x Vergiye Tabi Hasılat

Toplam Hasılat

= 8.000 x 11.700 = 6.240 TL

15.000

Mükellefin kira gelirine ilişkin gelir vergisi aşağıdaki gibi hesaplanacaktır.

Gayrisafi İrat Toplamı 15.000 TL

Vergiden İstisna Tutar 3.300 TL

Kalan (15.000 - 3.300) 11.700 TL

İndirilebilecek Gerçek Gider Tutarı 6.240 TL

Vergiye Tabi Gelir (11.700 - 6.240) 5.460 TL

Hesaplanan Gelir Vergisi 819 TL

Damga Vergisi 45,30 TL

Örnek 3: Burhan YILMAZ, 2014 yılında dairesini konut olarak kiraya vermesi sonucu 25.000 TL kira geliri elde etmiştir. Beyana tabi başka geliri bulunmayan mükellef, götürü gider yöntemini seçmiştir.

Mükellefin kira gelirine ilişkin gelir vergisi aşağıdaki gibi hesaplanacaktır.

Gayrisafi İrat Toplamı 25.000 TL

Vergiden İstisna Tutar 3.300 TL

Kalan (25.000 - 3.300) 21.700 TL

%25 Götürü Gider (21.700 x %25) 5.425 TL

Vergiye Tabi Gelir (21.700 – 5.425) 16.275 TL

Hesaplanan Gelir Vergisi 2.705 TL

Damga Vergisi 45,30 TL

Örnek 4: Mehmet SOLMAZ, 2014 yılında konut olarak kiraya verdiği dairesinden 25.000 TL ve işyeri olarak kiraya verdiği dairesinden ise 45.000 TL brüt kira geliri elde etmiştir. İşyeri için ödenen kira bedelleri üzerinden 9.000 TL tevkifat yapılmıştır.

Beyana tabi başka geliri bulunmayan mükellef, götürü gider yöntemini seçmiştir. Konut kira gelirinin istisnayı aşan tutarı ile işyeri kira geliri toplamı olan (21.700 + 45.000 =) 66.700 TL, 2014 yılı için beyan sınırı olan 27.000 TL’yi aştığı için, tevkifata tabi tutulmuş olan işyeri kira geliri de konut kira geliri ile birlikte beyan edilecektir.

Konut ve işyeri kira gelirinin birlikte elde edilip beyan edilmesi halinde, istisna sadece konut kira gelirine uygulanır.

Mükellefin kira gelirine ilişkin gelir vergisi aşağıdaki gibi hesaplanacaktır.

Konut Kira Geliri 25.000 TL

Vergiden İstisna Tutar 3.300 TL

Kalan 21.700 TL

İşyeri Kira Geliri 45.000 TL

Gayrisafi İrat Toplamı (21.700 + 45.000) 66.700 TL

%25 Götürü Gider (66.700 x %25) 16.675 TL

Vergiye Tabi Gelir (66.700 - 16.675) 50.025 TL

Hesaplanan Gelir Vergisi 11.066,75 TL

Kesinti Yoluyla Ödenen Vergiler 9.000 TL

Ödenecek Gelir Vergisi 2.066,75 TL

Damga Vergisi 45,30 TL

Örnek 5: Bay (G) ve eşi Bayan (H), 2014 yılında ayrı ayrı 1/2 hissesine sahip oldukları dairelerini konut olarak kiraya vermeleri sonucu, 15.000 TL kira geliri elde etmişlerdir.

Bay (G) ayrıca 2014 yılında işyeri olarak kiraya verdiği gayrimenkulünden 20.000 TL brüt kira geliri elde etmiştir. İşyeri için ödenen kira bedeli üzerinden 4.000 TL gelir vergisi tevkifatı yapılmıştır.

Bayan (H) aynı zamanda avukatlık faaliyetinden dolayı 2014 yılında 100.000 TL serbest meslek kazancı elde etmiştir. Yıl içinde serbest meslek kazancından 20.000 TL tevkifat yapılmıştır.

Her iki mükellef de götürü gider yöntemini seçmiştir. Mükelleflerin kira gelirlerine ilişkin gelir vergisi aşağıdaki gibi hesaplanacaktır.

Bay (G)’nin Beyanı:

Örnekte kiraya verilen konut 1/2 hisseli olduğundan elde edilen 15.000

TL kira gelirinin (15.000/2) 7.500 TL’sini Bay (G), 7.500 TL’sini de Bayan (H) ayrı ayrı beyan edecektir.

Bay (G)’nin gelir vergisi tevkifatına tabi tutulan işyeri kira geliri

20.000 TL ile hissesine düşen konut kira gelirinin gelir vergisinden istisna tutarını aşan kısmı (7.500 - 3.300 =) 4.200 TL birlikte dikkate alındığında (20.000 + 4.200 =) 24.200 TL 2014 yılı için beyanname verme sınırı olan 27.000 TL’yi aşmadığından, işyeri kira geliri beyannameye dahil edilmeyecek olup, sadece hissesine düşen 7.500 TL konut kira geliri beyan edilecektir.

Gayrisafi İrat Toplamı 7.500 TL

Vergiden İstisna Tutar 3.300 TL

Kalan (7.500 - 3.300) 4.200 TL

%25 Götürü Gider (4.200 x %25) 1.050 TL

Vergiye Tabi Gelir (4.200 - 1.050) 3.150 TL

Hesaplanan Gelir Vergisi 472.50 TL

Damga Vergisi 45,30 TL

Bayan (H)’nin Beyanı:

Bayan (H), konut olarak kiraya verilen daireden hissesine düşen kira geliri 7.500 TL’dir.

Kira gelirinin yanında ticari, zirai veya mesleki kazancını beyan etmek zorunda olan mükellefler, 3.300 TL’lik konut kira geliri istisnasından yararlanamazlar.

Mükellef, gerçek usulde gelir vergisine tabi serbest meslek erbabı olduğundan, konut kira geliri istisnasından yararlanamayacaktır. Yıllık gelir vergisi beyannamesinde serbest meslek kazancıyla birlikte kira gelirini de beyan etmek zorundadır.

Konut Kira Geliri 7.500 TL

%25 Götürü Gider (7.500 x %25) 1.875 TL

Safi İrat (7.500 - 1.875) 5.625 TL

Serbest Meslek Kazancı 100.000 TL

Beyan Edilen Gelirler Toplamı (100.000 + 5.625) 105.625 TL

Vergiye Tabi Gelir 105.625 TL

Hesaplanan Gelir Vergisi 29.728,75 TL

Kesinti Yoluyla Ödenen Vergiler 20.000 TL

Ödenecek Gelir Vergisi 9.728,75 TL

Damga Vergisi 45,30 TL