Bahçeşehir Üniversitesi’nden Prof. Dr. Mustafa Ilıcalı, megakentin trafik sorununu anlattı. Ilıcalı, “Araçların 10 kilometre ve altındaki süratleri yayaların yürüme hızı olarak kabul edilir. Böylesi düşük seyir hızları çok ciddi zaman kaybıdır. İstanbul trafiğinde kaybedilen zaman diliminin yıllık zararı 5 milyar dolardır” dedi.
Bahçeşehir Üniversitesi Ulaştırma Mühendisliği Bölüm Başkanı Prof. Dr. Mustafa Ilıcalı’yla, okulların açılmasına sayılı günler kala megakentin trafik sorununu masaya yatırdık. İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş’ın ulaşım danışmanlığını da yapan Ilıcalı, trafiğin yoğun olduğu Sabah ve akşam saatlerinde (pik saatler) trafik hızının 10 kilometreye düşmesinin katlanılabilir bir durum olmadığını söyledi.
Hedef 780 kilometre
Trafiğin katlanılabilir hale gelmesi için pik saatlerdeki araç hızının 30-40 kilometreye çıkması gerektiğini kaydeden Ilıcalı, “Araçların 10 kilometre ve altındaki süratleri yayaların yürüme hızı olarak kabul edilir. Böylesi düşük seyir hızları çok ciddi zaman kaybıdır. İstanbul trafiğinde kaybedilen zaman diliminin yıllık zararı 5 milyar dolardır” dedi. Ilıcalı, tespitlerini ve yapılması gerekenleri ise şöyle sıraladı:
“Sabah saatlerinde sadece 10 kilometrelik mesafedeki işyerine giden, akşam da aynı güzergâhtan evine dönen bir araç sahibi 20 kilometrelik mesafede gün başına 2 saat 20 dakika zaman kaybediyor. Şehir trafiğine her gün 600 yeni araç katılıyor ve bu taşıtların yüzde 80’i özel araçlar. Bu araçlarda yolculuk edenlerin ortalama sayısı ise 1 veya 2 kişiyi geçmiyor. İstanbul’da her gün 2 milyona yakın araç trafiğe çıkıyor. Karayolunda özel araçların kapladığı oran yüzde 90 olmasına karşın sadece 2.7 milyon insan taşınıyor. 10 milyondan fazla vatandaş ise toplu taşımayı kullanıyor.
Yolcu akışı 200 bin
Metrobüsün devreye girmesiyle birlikte 80 binden fazla araç trafikten düştü. Şu an şehir hatları 2 milyon yolcu taşıyacak kapasitede olmasına karşın günlük yolcu akışı sadece 200 bin kişi. Uzun vadeli kurtuluş reçetesi 148 kilometre olan metro hattını 2023’e kadar 780 kilometreye çıkartmak. Önümüzdeki yıl metro hattı 250 kilometreye çıkacak. İstanbul trafiği 2015’ten itibaren rahatlamaya başlayacak.”
Saat başına 45 bin yolcu
Trafikteki araçların %30’unu trafikten çektiğimiz an güzergâh levhalarının hepsi yeşile döner. Metrobüste de konforlu bir seyahat için saat başına azami 20 bin yolcu taşınması gerekiyor. Bu rakam şu anda 45 binin üzerinde. Metrobüs, yolcu taşıma kapasitesinin 2.5 kat üstünde. Metrobüs hattı yapılmamış olsaydı 1 saatte gidilen 10 km’lik mesafe 3-4 kilometre seviyesine kadar düşecekti. Pik saatlerde 10 km’lik mesafeyi gitmek 3 saati bulacaktı.”
Sarıyer’den Beşiktaş’a 15 dakikada
Toplu ulaşıma tercihli yol imkânı sağlanması gerektiğini de söyleyen Ilıcalı sözlerini şu şekilde sürdürdü: “Otomobil paylaşım sistemi üzerine kafa yoruyoruz. Aynı yöne gidecek komşular farklı araçlar yerine tek bir araçla hareket edecek. Bu kişiler pik saatlerde otobüs ve minibüslere ayrılan tercihli yoldan trafiğe takılmadan seyahat edebilecek. Pik saatlerde Sarıyer’den Beşiktaş’a 1 saat 20 dakika yerine tercihli yoldan 15 dakikada gidilecek. Deniz ulaşımında farklı bir fiyat uygulaması da gündeme alınmalı. İstanbul özel ulaşım yasaları çıkartılarak yeni kaynaklar oluşturulmalı. Sinyalizasyonlu kavşaklarda akıllı trafik lambası devreye sokularak zamandan tasarruf sağlanır.
Mert İnan/ Milliyet
