Irak ile Türkiye arasındaki 2012 yılı dış ticaret hacminin 12 milyar doları geçtiğini söyleyen Irak Kürt Bölgesel Yönetimi Erbil Başkonsolousu Mehmet Akif İnam, Türk şirketlerini bölgeye mahalli ortaklıklar yaparak yatırım yapmaları çağrısında bulundu...
Irak ile Türkiye arasındaki 2012 yılı dış ticaret hacminin 12 milyar doları geçtiğini söyleyen Irak Kürt Bölgesel Yönetimi Erbil Başkonsolousu Mehmet Akif İnan, Türk şirketlerini bölgeye mahalli ortaklıklar yaparak yatırım yapmaları çağrısında bulundu. İnam, "Yasal olarak yerel ortakla çalışma zorlunlulığu yok ancak mahalli ortaklar iş akışlarını hızlandıracak ve bazı görünmez engelleri ortadan kaldıracaktır" dedi.
Erbil'in Irak'ın en güvenli ili olduğunu ve yatırımcılara sunduğu arazi tahsisleri ve vergi muafiyetleri gibi avatajalarla dikkat çektiğini belirten İnam, "Kürt Bölgesi Yönetimi 2006 yılında yeni bir yatırım yasası yaptı. Burada tarım, sanayi ve turizm gibi sektörlere ağırlık verildi. Bu sektörler öne çıkartıldı. Burada özellike yol, tünel yapımı, elektrik dağıtımı, inşaat, hizmet ve lüks tüketim malzemeleri sektörlerinde büyük iş potansiyeli var. Türk işadamları bu fırsatları değerlendirmeli. Burada herkese iş var ama önemli olan temiz iş yapılabilmesi" diye konuştu.
Ağırlık inşaatta Irak Kürt Bölgesel yönetimine kayıtlı yabancı firma sayısının 2 bin 656 olduğunu bilgisini veren İnam, "Bu şirketlerin bin 226'sı Türk şirketi. Erbil'de 870, Dohuk'ta 185 ve Süleymaniyede de 171 Türk şirketi faaliyet gösteriyor. Türk firmalarının sektörel dağılımında ağırlık ticaret ve inşaat sektörlerinde" dedi.
Türkiye'nin bölgedeki yabancı şirket sayısı bakımından bin 226 şirketle açık ara önde olduğunu vurgulayan İnam, "Türkiye'den sonra 312 şirketle İran ve 142 şirketle Lübnan geliyor" dedi. İki ülke arasındaki ticari ilşkileri değerlendiren Irak Bölgesel Kürt Yönetimi Sanayi ve Ticaret Bakanı Sinan Çelebi ise, "Ticaret hacmimiz 2009'da 4 milyar dolardı. Bugün bütün Irak ile 12 milyar dolar. YalIrak Kürt Bölgesi'nde yabancı firma sayısı (Ekim 2013) Ülke Firma sayısı Türkiye1.226 İran312 Lübnan142 BEA121 ingiltere111 ABD106 Ürdün89 nız bölgemiz ile 8 milyar dolarlık bir dış ticaret hacmi var. Türk mallarının kalitesi oldukça yüksek ve rağbet görüyor. Ama bunun bir doyum noktası var. Yeni şirketler gelecek. Bazılara kapanacak. Bundan sonra esas olarak yatırım yapılmasını bekliyoruz. Buraya yapacağımı 4 yeni Organize Sanayi Bölgesi için Türkiye'deki OSB'leri model aldık" dedi.
Yeni yatırımlar olabilir Irak'ta 200 milyon dolar yatırım yaparak demir çelik fabrikası kuran Doğa Grup, 600 kişiye istihdam sağlıyor. Yaklaşık 400 bin metrekarelik alan üzerine kurulan F&F Steel demir çelik fabrikası Kuzey Irak'ın Erbil kentinde bulunuyor. Yapılan yatırımın Ebil kentine ve ekonomiye yıllık 350 milyon dolar katma değer sağlayacağını ifade eden Doğa Grup CEO'su Yusuf Gökmen, yatırımın 5 yılda kendini amorti edeceğini, Türkiye'den böyle bir yatırımın 10 yılda geri dönüşü olduğunu söyledi. Erbil'de hurdanın çokluğundan dolayı kâr oranlarının yüksek olduğunu anlatan Gökmen, "Türkiye'de demir çelik fabrikalarının kân yüzde 5'i geçmez. Ancak Erbü'de bu oran yüzde 25'leri geçiyor. Burada oluşan kâr ortamı tabi ki yatırım kararımızda öne çıktı. Ancak alt yapısı yetersiz olan bir ülkeye gelerek de büyük risk aldık. Elde edeceğimiz kârı da Türkiye'de grubun büyümesi için kullanacağız" diye konuştu.
Gökmen, "Irak'a yapılan ihracattan yüzde 70'lik payı kürt bölgesi alıyor. Oluşan ticaret hacmine 170180 milyon dolar katkımız var. İlerleyen günlerde yıllık 30 milyon dolara yakın sarf malzemelerini Türkiye'den alacağız ve bu yıllarca devam edecek" dedi. Çalışanların yüzde 80'ininden fazlasının Türk olduğunu belirten Gökmen, "Aylık personel giderimiz 2 müyon dolarları buluyor. 1.5 milyon dolara yalanı da Türk işçilere ödeniyor" dedi.
Doğa Grubu'nun Madencilik, turizm, sağlık, gayrimenkul, bilişim ve eğitim alanlarında faaliyet gösterdiğini söyleyen Gökmen, Erbü'deki demir çelik fabrikasının grup içindeki payının yüzde 40'larda olacağını söyledi. 2015te bu oran 30 seviyesine geleceğini belirten Gökmen, "İçinde bulunduğumuz faaliyet alanlarının 20 ile yüzde 30 arasında olan payları olacak. Bazılarının payları çok küçülecek. Demir çelik gibi ağır sanayi alanında başka yatırımlar yaptığımız zaman payların dağılımı değişecek. Ancak yapılacak yatırımlar kesinleşmedi" şeklinde konuştu.
Kezban KARABOĞA/ Dünya Gazetesi
