Türkiye ekonomisinin lokomotifi olan gayrimenkul sektörü için 2016 yılının ikinci yarısından itibaren günümüze kadar pek çok ciddi adım atıldı. Yapılan yeni düzenlemeler ile birlikte hem sektör oyuncuları hem de yerli ve yabancı konut alıcıları için büyük avantajlar oluşturuldu. 

Sektöre ve ekonomik büyümeye katkı sağlamak ve konut satışlarını teşvik etmek amacıyla hayata geçirilen bu düzenlemeler çok kısa süreler içerisinde hızlıca uygulamaya alındı. Ancak son dönemde gayrimenkul sektörünü hareketlendirmek için yapılan düzenlemelerin art arda gelmesi, kısa sürelerde hayata geçmesi ve yeteri kadar tanıtılamaması nedeniyle birçoğumuzun gözünden kaçtı.

Gayrimenkul sertifikası, KDV indirimi, yabancıya KDV istisnası ve tapu harcı indirimi bunlardan sadece birkaçı. Satış kampanyalarından vergi indirimlerine kadar geniş bir yelpazeye yayılan bu teşvikler ile hem sektörün tekrar hareketlenebilmesi hem de konut alıcılarının ev satın alma hayallerini gerçekleştirebilmeleri için kaçırılmayacak fırsatlar oluştu. Sırasıyla aşağıda yer alan yeni düzenlemeler ve bütünleşik satış kampanyalar ile gayrimenkul sektörü eski günlerine dönmeye başladı..

Devlet Destekli Konut Kredisi 

İlk kez ev alacaklara devlet katkısı getirildi. Konut sahibi olmayanlar ya da ilk kez konut satın alacaklar, konut hesabı açtırabilecek. Bu kişilere 3 yıl sistemde kalmaları koşuluyla 15.000 TL’yi geçmemek üzere devlet katkısı sağlanacak. Konut satın almak için tasarruf yapmak isteyenleri teşvik etmek amacıyla devlet katkısı uygulaması geçen yıl 26 Ağustos’ta başladı. Bankada konut hesabı açarak 75 bin lira biriktirenlere devlet de 15 bin lira katkı sağlayacak.

Gayrimenkul’de Güç Birliği Kampanyası-I 

Emlak Konut GYO projeleri ve GYODER üyesi 39 firma, projelerini 10 yıl vadeli ve aylık %0.70’lik bir kredi faizi ile tüketiciye sundu. Ayrıca kampanya kapsamında satılacak konutlar için peşinat % yerine olarak uygulandı. Geçen yıl 1-31 Ağustos tarihleri arasında uygulanan bu kampanya sonucunda yüksek satış cirolarına ulaşıldı. 

150 m2 üstü olan konutlarda  KDV indirimi 

Net alanı 150 metrekareden büyük olan konutların satışında KDV, 31 Mart 2017’ye kadar yüzde 8 olarak uygulamaya alındı. Daha önceden  olan KDV oranında  indirim yapıldı. 150 metrekarenin altındaki konutların satışında yüzde 1 ve yüzde 8 olarak uygulanan KDV oranlarında ise herhangi bir değişiklik yapılmadı.

Gayrimenkul Yatırım Fonlarının Önü Açıldı

Kasım 2016 tarihli yeni tebliğe göre ‘Başbakanlık Toplu Konut İdaresi Başkanlığı, İller Bankası A.Ş., belediyeler ile bunların bağlı ortaklıkları, iştirakleri ve/veya yönetim kuruluna aday gösterme imtiyazının bulunduğu şirketler tarafından gerçekleştirilen inşaat ruhsatı alınmış projeler kapsamındaki bağımsız bölümler, inşaatın tamamlanma oranına bakılmaksızın, fon portföyüne dahil edilebilir’ hükmü getirildi. Yapılan değişiklik ile GYF’lerin yapı kullanma izin belgesi alınmış gayrimenkuller dışında yukarıda bahsedilen ve kamu tarafından gerçekleştirilen projelerdeki ruhsatı alınmış bağımsız bölümlere ve inşaat projelerine de yatırım yapabilmesinin önü açılmış oldu. Sermaye piyasalarına olan ilgiyi artırmak ve gayrimenkule dayalı finansal ürün yelpazesini geliştirmek üzere SPK tarafından önü açılan GYF’ler sayesinde nitelikli yatırımcılar sermaye piyasaları üzerinden ve borsa dışında gayrimenkule yatırını yapabilecek. GYF’lerde yatırımın en az yüzde 80’nin gayrimenkule dayalı olması gerekecek.

Ev Alan Yabancıya Türk Vatandaşlığı 

Türkiye’de 2 milyon dolarlık yatırım yapan, en az 1 milyon dolarlık gayrimenkul satın alan veya 3 milyon dolarlık mevduat hesabı açan yabancılar Türk vatandaşı olabilecek. Ocak ayında yürürlüğe giren kanun ile yabancıların Türkiye’ye daha fazla yatırım yapmaları için yeni teşvikler oluşturuldu.

Konut satışlarında KDV hesaplamasına esas olan arsa rayiç bedellerinde yeni düzenlemeye geçildi 

01.01.2017 tarihinden sonra yapı ruhsatı alınan konutlarda belediyedeki metrekare değeri 500 TL-1000 TL arasında olan arsalarda KDV oranı %1, 1000 TL-2000 TL arasında olan yerlerde KDV oranı % 8, 2000 TL ve üstü olan yerlerde % 18 olarak düzenlendi. Önceki uygulamaya göre 01.01.2013 tarihinden sonra yapı ruhsatı alınan konutlarda KDV oranı, belediyedeki değeri 0-500 TL arasında olan yerlerde % 1, 500 TL-1000 TL arasında olan yerlerde % 8, 1000 TL ve üstü olan yerlerde % 18 idi.

Tüketiciler 24 ay içerinde gerekçesiz olarak sözleşmeden dönebilecek 

Maketten konut satışına yeni bir düzenleme getirildi. Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun’da 23 Ocak tarihinde yapılan değişiklik ile tüketici sözleşme tarihinden itibaren 24 aya kadar gerekçe göstermeden sözleşmeden cayabilecek. Sözleşmeden dönülmesi durumunda konut satıcısı konutun satışı veya satış vaadi sözleşmesi nedeniyle oluşan vergi, harç ve benzeri yasal yükümlülüklerden doğan masraflar ile sözleşme tarihinden itibaren ilk 3 ay için sözleşme bedelinin yüzde 2’sine, 3 ile 6 ay arası için yüzde 4’üne, 6 ile 12 ay arası için yüzde 6’sına ve 12 ile 24 ay arası için ise yüzde 8’ine kadar tazminat isteyebilecek. Tüketiciye iade edilmesi gereken tutar ve tüketiciyi borç altına sokan her türlü belge, dönme bildiriminin satıcıya ulaştığı tarihten itibaren en geç 180 içinde tüketiciye geri verilecek.

Yabancıların konut ve işyeri alımlarında KDV doğmayacak 

İnşaat şirketlerinin yabancı bir gerçek kişiye veya bir şirkete, bir işyeri veya konut sattığında, bunun yüzde 18’lik KDV’si istisna edilecek. Dövizin yurtdışından getirilmesi kaydıyla, Türkiye’de yerleşik olmayan yabancılara yapılan sıfır nitelikteki konut ve işyeri satışlarında yabancılardan KDV alınmayacak.

Taşınmaz noter satış vaadi sözleşmelerinde damga vergisine istisna getirildi 

Konut projelerinde noterde düzenlenmesi zorunlu olan satış vaadi sözleşmelerinde Damga Vergisi istisnası getirilmiş olup sadece noter işlem bedeli ödenmesi yeterli olacaktır. 3 Şubat 2017 tarihinden itibaren bu düzenleme ile tüketiciler,  konut satış bedelinin  %1,5 ile %2 arasında bir rakama tekabül eden damga vergisinden muaf oldu.

Yurtdışında yaşayan Türk Vatandaşlarına KDV İstisnası 

Çalışma veya oturma izni alarak 6 aydan daha fazla yurt dışında yaşayan Türk vatandaşları da yabancılar gibi, Türkiye'de aldıkları ilk konut ve iş yeri için KDV ödemeyecek. KDV istisnasından yararlanarak Türkiye'de konut veya iş yeri satın alanlara, bu gayrimenkullerini bir yıl satmama şartı getirildi. Bu konut ve iş yerlerinin bir yıl içerisinde satılması halinde, zamanında alınmayan vergi tahsil edilecek.

Gayrimenkulde Güç Birliği Kampanyası-II 

Emlak Konut GYO ve GYODER projeleri 1 Şubat 31 Mart tarihleri arasında geçerli olmak üzere konutta ikinci ‘Güç Birliği’ kampanyasını başlattı. Markalı konut projelerinden ev alma konusunda sınırlı imkânları olan ve daha uzun vadeleri tercih eden tüketiciler için 20 yıl vade ile birlikte  %0,75 lere inen düşük faizli konut kredisi imkânı sunuldu.

Tapu Harcı Düştü, Damga Vergisi Sıfırlandı 

30 Eylül 2017 tarihine kadar uygulanacak olan düzenleme ile alıcı ve satıcıdan yüzde 2’şer olmak üzere toplam yüzde 4 oranında olan tapu harcı konut ve işyerlerinde (kat irtifakı tesis edilmiş olanlar dâhil) % indirime gidilerek artık yüzde 3 oranında tahsil edilecek. 

Gayrimenkul Sertifikası Dönemi Başladı

Vatandaşların bir ev veya iş yerini satın almalarını kolaylaştıran, gayrimenkul şirketlerinin de faizsiz finansman elde etmelerine imkân sağlayan finansal bir araç olarak Gayrimenkul Sertifikaları devreye girdi. Mart Ayında uygulamaya alınan Gayrimenkul Sertifikası ile özellikle orta ve alt gelir sınıfına sahip olan tüketiciler için imkân ve bütçelerine göre yerli veya yabancı yatırımcıların projelerinden pay sahibi olma imkanı oluşturuldu. Bu sertifika ile birlikte tek başına gayrimenkule yatırım yapamayan orta ve alt gelirli tüketiciler yerli ve yabancı yatırımcılar ile birlikte projelerde bütçelerine göre pay sahibi olabileceklerdir. Türkiye’nin ilk gayrimenkul sertifikası TOKİ öncülüğünde 29-30-31 Mart tarihlerinde halka arz edildi.

Soner KELEŞ

Gayrimenkul Satış ve Pazarlama Direktörü