Lal Değerleme, 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı’nı geride bıraktığımız bu dönemde çocuklu ailelerin konut tercihlerini ele aldı. Konut ile ilgili makale için haberimizden yararlanabilirsiniz...
Tüm dünyada konut tercihine etki eden çeşitli faktörler bulunmaktadır. Bunların başında ülkenin nüfusu gelirken, nüfusa bağlı olarak sayacağımız yaş ortalaması, aile tipi, hanehalkı sayısı, evlenme oranı, çocuklu aile sayısı gibi alt başlıklar belirleyici olmaktadır.
Bu etkenlerden evlilik oranı, doğrudan konut piyasasına etki ederken, hanehalkı ve çocuk sayıları da tercih edilen konut tipine etki eden faktörlerdir. Nitekim tüketim amacına göre hanehalkı nihai harcamaları incelendiğinde; en fazla harcamanın %25,8 ile barınma ve kiralamaya yapıldığı görülmektedir (TÜİK 2012).
Nüfusun yüzde 29,7'si çocuk
Türkiye nüfusu 2013 yılı sonu itibariyle 76.667.864 iken, çocuk nüfusu 22.761.702 ile toplam nüfusun %29,7’sini oluşturmuştur. Çocuk nüfusunun toplam nüfus içindeki oranı Avrupa Birliği üyesi ülkelerle karşılaştırıldığında, Türkiye’nin, Almanya, İtalya, İngiltere, Fransa ve Yunanistan gibi ülkelere göre çok daha fazla çocuk nüfusuna sahip olduğu görülmektedir. İllere göre incelendiğinde, doğu illerinde çocuk sayısının nüfusa oranının %40’ların üzerinde olduğu görülmektedir. 2013 yılında en yüksek çocuk nüfus oranına sahip olan il %48,8 ile Şırnak, en düşük olduğu il de %18,2’lik oran ile Tunceli olmuştur.
Son yıllarda Türkiye’de ortalama 600 bin evlilik gerçekleştirilirken, doğum istatistiklerine göre 2013 yılında yaklaşık 1 milyon 283 bin bebek nüfusa dahil olmuştur. TÜİK araştırmalarına göre Türkiye’deki hanehalkı sayısı içinde tek kişilik hane oranı %9 iken, geri kalan oran içinde çocuklu çiftler (%55), çocuksuz çiftler (%16) ve üç kuşağı içeren aileler (%14) yer almaktadır. Ailelerin sahip oldukları niteliklere göre konut tercihleri de farklılıklar göstermektedir. Sadece yukarıdaki oranlara bakıldığında ülkemizde tercih edilen konut satışlarında neden 1+1 ve 2+1 dairelerin daha az tercih edildiğini anlamak mümkündür.
Tercih 3+1 ve 4+1
Büyük kentlerimizde konut tercihini etkileyen temel faktör ulaşım imkanları olmakla beraber, tercihleri etkileyecek bir diğer önemli unsur da çocuklardır. Ülkemizdeki hanehalkı sayısının %55’i çocuklu çiftlerden oluşmaktadır. Bu ailelerin konut tercihlerinde belirleyici olan temel unsur da “çocuk”tur. Konut tipi, çevre ve diğer tüm etkenler temelde çocuk üzerinden değerlendirilir. En bilinir ifade ile; çocuklu aileler güvenlikli, bahçeli, geniş, oyun alanı olan, eğitim ve sağlık imkanlarına yakın konutları tercih ederler. Ailedeki birey sayısı da önemli bir etkendir. Çocuklu ailelerin tercihleri bu doğrultuda 3+1 ve 4+1 konutlar olmaktadır.
Maddi olanaklar ve konum
Gayrimenkul piyasalarının hareketli olduğu büyük kentlerimiz çerçevesinde düşünüldüğünde, buralardaki nüfusun büyük oranda anne ve babanın çalıştığı çocuklu ailelerden oluştuğu gözlemlenmektedir. Hem anne ve babaların evleri ile işleri arasındaki ulaşım imkanlarının hem de çocukların okula gidişlerinin rahat olması için bu tip ailelerin konut seçimlerinde konutun kent içindeki konumu temel etkendir. Çocuk sahibi ailelerin gelir düzeyleri de konut tercihlerine etki eden faktörlerin başında gelmektedir. Maddi olanakları belirli bir standardın üzerinde olan çocuklu aileler, daha çok kente yakın, hem çocuklar hem de kendileri için uygun olanaklar sunan siteleri tercih etmektedirler. Park ve oyun alanları olan, güvenliği sağlanmış, spor ve diğer sosyal olanaklara sahip bu siteler büyük şehirlerimizde yaşayan çocuklu ailelerin ilk tercihi olmaktadır. Maddi olanakları kısıtlı olan ailelerin bir bölümü ise mesai saatlerinde çocuklarını kendi ailelerine teslim etmektedir. Bu aileler, kendi ailelerine yakın konutları tercih etmektedirler. Kreşe ya da okula yakınlık da bir diğer etken olmaktadır.
Yüzde 55'i 10 yaşın altında
Çocukların anne ve babalarına en çok ihtiyaç duydukları dönemler 0-6 yaş arasıdır. Türkiye’deki çocukların %55’i 10 yaşın altındadır. Bu yaş gruplarındaki çocuklara sahip olan ailelerin ihtiyaçlarına cevap veren konut tipi; bahçeli, müstakil ve tek katlı evlerdir. Proje geliştiriciler, son yıllarda çocuklu ailelere özel olanaklar sunan, oyun alanları, özel bahçeleri, hobi alanları bulunan, yuva ve kreşleri olan konut projeleri yapmaya başlamışlardır.
