Zeytinburnu İETT arazisi ne durumda?

Zeytinburnu’ndaki İETT arazisi 1986’da 240 daire karşılığında müteahhit firmaya devredildi. Firma İETT’ye verilecekleri yarım bıraktı. Yarım kalan konutları 20 milyon dolara Tahincioğlu’na veren İETT devre dışı kalınca anlaşan iki şirket, milyar dolarlık ranta kavuştu.

Kamu arazilerinin talanına bir yenisi eklendi. Zeytinburnu sahilinde deniz gören 56 dönüm arazi, 1986 yılından beri gelmiş geçmiş İETT yöneticileri ile Zeytinburnu Belediye Başkanlarının gözetiminde kamudan müteahhitlere aktarıldı. Kamunun kaynaklarının müteahhitlere aktarılması sonucunda 1 milyar 380 milyon dolarlık rant transferi sağlandı.

İETT’ye ait arazinin müteahhit firmalara peşkeş çekilmesinin öyküsü 30 yıl önceye dayanıyor. 1986 yılında ANAP’lı Muzaffer Çavuşoğlu’nın Başkan olduğu Zeytinburnu Belediyesi, İETT’ye ait Zeytinburnu sahilinde 56 dönümlük araziyi gecekondu önleme bölgesi olarak talep etti. İETT Genel Müdürlüğü de söz konusu araziyi belediyeye ancak kat karşılığı vereceğini bildirdi. İETT ve Zeytinburnu Belediyesi ile Çakın İnşaat arasında kat karşılığı sözleşme yapıldı. Sözleşmeye göre arsanın sahibi olan İETT’ye 240 daire verilecek, mütaehhite ise 320 daire ile 21 dükkân kalacaktı.

Çakın İnşaat, konutların yapımına başladı ama sermayesi yetmediği için işi bıraktı. Zeytinburnu Belediyesi encümen kararıyla eski Bakırköy Belediye Başkanı K.Naci Ekşi’nin ortağı olduğu Erler İnşaat ile aynı koşullarda anlaştı. Yarım inşaatı devralan Erler İnşaat da İETT’nin bloklarından önce kendi payına düşen 320 konutu bitirip sattı. Oysa bu tür kat karşılığı anlaşmalarda yüklenici firmanın arsa sahibine olan taahhüdünü yerine getirdikten sonra kendi payına düşen hisseleri satması gerekir. Ancak bu sözleşmede İETT yöneticileri belli ki, bu tür bir şerh koymamışlar. İETT’ye verilecek olan 240 konut ise kaba inşaat halinde yarım bırakıldı.

İETT: Zarara uğradık

İETT yöneticileri, çok değerli arazilerinin Zeytinburnu Belediye Başkanlığı eliyle bedelsiz olarak Erler İnşaat’a geçtiğini geç de olsa fark etmiş ve gelecekte sorumlu tutulma kaygısıyla 29.12.2004 yılında Zeytinburnu Belediyesi ve Erler İnşaat ile üçüncü kez sözleşme yaptı. Ancak İETT’nin 240 konutu yine tamamlanmadı. Üstelik Erler İnşaat, ayrıca kat irtifakı hakkını kullanarak yapımına başlamadığı 140 konut ve 21 dükkânı kendi adına tescil ettirdi.

Arazi için ilçe belediyesi 18. madde uygulaması yaparak parselleri ayırdı ve bu sayede müteahhit bağımsız alanda yeni alanları kendi üzerine geçirdi. Birkaç yıl sonra tekrar 18. madde uygulaması isteyen müteahhidin talebine karşı konut satın alanlar, ilçe belediyesi hakkında 2008 yılında İdare Mahkemesi’ne dava açtı. İETT de dava için gönderdiği dilekçede kurumun zarara uğratıldığını belirterek şu iddialarda bulunuyor:

“Söz konusu işin büyüklüğü ve maddi değeri göz önüne alındığında boşa geçen her gün, milli servetin heba olması açısından büyük maddi zararlara yol açmaktadır. Yaklaşık 20 yıldan beri adeta kronikleşen sorunun acilen çözüme kavuşturulması gerekmektedir. Davacıların satın olarak maliki oldukları dairelerde yıllarca tasarruf haklarını kullanmalarına karşın taşınmazın tamamının ilk sahibi olarak Genel Müdürlüğümüze ait 240 adet daire tamamlanmamış, taşınmazın en büyük hissedarı olmasına karşın hiçbir tasarrufu olmamış ve çok büyük maddi zarara uğramıştır.”

2015 yılında İETT, kaba inşaatı bitmiş 240 konutu 20 milyon dolar gibi komik bir fiyata Tahincioğlu firmasına sattı. Tahincioğlu firmasını da bulan yine Erler İnşaat. Bu iki müteahhitlik şirketi kendi aralarında bir sözleşme yaptı. Bu kez arsa sahibi pozisyonunda Erler İnşaat vardı. Hem de İETT’ye taahhüdünü yerine getirmeden konduğu arsa üzerinden.

Daire sahiplerine baskı

Erler İnşaat, İETT’ye ve Zeytinburnu Belediyesi’ne hiçbir taahhüdünü yerine getirmediği halde adına tescil ettirdiği ve halen inşaatına başlamadığı 140 daire ve 21 dükkân karşılığında Tahincioğlu firması ile kat karşılığı sözleşme yaptı. İETT’den aldığı kaba inşaatı bitmiş 240 konuta sahip Tahincioğlu şirketi ile proje ortağı olduğu Erler İnşaat’ın kâğıt üzerindeki 140 konut ve 21 dükkân payını birleştirerek, aynı parselde daha önce Erler İnşaat’ın yapıp sattığı 320 daire sahibini kat karşılığı anlaşmaya zorluyor. Daire sahiplerinden bazıları anlaşma yoluna gidiyor. Deniz gören 56 dönüm arazide yeni imar planına göre 1380 konut ve 80 dükkân yapılacak. İETT, 240 dairesini 20 milyon dolara satarken aynı bölgenin deniz görmeyen kısmında The İstanbul Evleri’nde bir daire 1 milyon dolara satılıyor. Daire sahipleri ile anlaşılması halinde müteahhit 1380 konut ve 80 dükkândan 1 milyar 380 milyon ABD Doları kazanacak. Daire sahiplerine 340 konut verse bile kârı 1 milyar doları geçecek.

Cumhuriyet