Ataşehir'de kentsel dönüşüm başladı mı?

Ataşehir Belediye Başkanı Battal İlgezdi, yüksek katlı binalarla, rezidanslarla, AVM’lerle anılan Ataşehir’in arka yüzünü anlattı: “İlçenin yüzde 70’i gecekondu, hayatında deniz görmemiş kadınlar var burada."

ATAŞEHİR deyince aklımıza hemen ne geliyor? Yüksek katlı binalar, lüks siteler, AVM’ler... Ancak şehrin uydu kenti olarak görülen Ataşehir’de bir de madalyonun öteki yüzü var. Çarpık yapılaşmanın, gecekonduların olduğu bölgeler... Ve bu bölgeler yıllardır dönüşüm bekliyor. Peki dönüşüm ne zaman başlayacak? Nasıl olacak? Kaç bina dönüşecek? İşte bu soruları Ataşehir Belediye Başkanı Battal İlgezdi’ye sordum. Tabii başkanla sadece dönüşümü değil, Finans Merkezi’nden hal arazisine, oyuncak müzesine kadar her şeyi konuştuk...

Kentsel dönüşüm Ataşehir’de başladı mı? Başlayacak mı? Bekleyen imar planlarının durumu ne?

Ataşehir’in hep ön yüzünü görüyorsunuz. 2009’da ilçe olurken on yedi mahalleden oluşmuş. Yedi mahalle Kadıköy’den, altı mahalle Ümraniye’den, üç mahalle Üsküdar’dan bir mahalle de Sancaktepe’den almış ve böyle ilçe olmuş. En büyük sorunu kent planının bütünlüğünün olmaması. Doğu ve batı Ataşehir’de TOKİ’nin yapmış olduğu imar planları var, farklı bir emsal var ama hemen karşıda hiçbir şey yok. Birbirinden kopuk. Müthiş bir problem söz konusu. Ataşehir denince ön yüzde Avrupai konutları görürsünüz ancak Ataşehir’in on yedi mahallesinden on üçü, yüzde 70’i gecekondu ya da varoş diye hitap ettiğimiz bölgeler. On yedinin on üçü imarsız yani. Bir ilçenin önce plan bütünlüğü olması gerekiyor. Plan bütünlüğü olmadan sorun çözme şansımız yok.

O yüzden de ada bazlı dönüşüm yapılamıyor mu?

Tabii ki plan olmayınca olmuyor. Büyükşehir’in çıkardığı planlar var bizim dışımızda. Üç bin metrekare ayda iki bin metrekare özel bazda planlar var ama mesela Yeni Sahra ve Barbaros’un planlarını yıllardır söylüyoruz ‘yazıktır çıkarın’ diye. İnsanlar kırk yıldır burayı bekliyor.

Tapuları da mı yok?

Ataşehir’de bir metrekare tapusuz yer bırakmadım ama imar yok. Mustafa Kemal, Aşık Veysel, Yeni Sahra, Barbaros, Yeniçamlıca, Ferhatpaşa mahallelerinin hiçbirinde imar yok. Kentsel dönüşümü doğru yapmak gerekiyor. Fikirtepe’de Büyükşehir bir emsal verdi dört yıldır çözülemiyor. Dönüşüm oradaki gibi olacaksa zaten karşıyım. Biz İller Bankası’yla birlikte ortak bir protokol yaptık. Bunun nezdinde bir dönüşüm kararı aldım. Amacım sonumuz Fikirtepe gibi olmasın. Mustafa Kemal, Aşık Veysel, Yeni Sahra, Barbaros, Yeniçamlıca, Ferhatpaşa mahallelerinin planlarının yeniden ve ortak bir anlayışla çıkması gerekiyor. Büyükşehir’in müdahil olması lazım, çünkü ilçe belediye başkanlıklarının hiç yetkisi yok.Öyle zannediyorum yedinci ayda 2.5 emsal olarak bu planlar geliyor.

Kaç bin kişiyi etkileyecek bu planlar?

En az yüzde yetmişini yani burada beş yüz bin kişi yaşıyor en az üç yüz bin kişiyi etkileyecek. Atatürk Mahallesi’nde ve Barbaros’ta imar yok örneğin. Hemen karşısında 1+1 daireler çok ciddi paralara satılıyor ama bu mahallelerde vatandaş çivi çakamıyor. Orada bir yaşında olan çocuk kırk yaşına geldi. Kırk yaşında arsa alan vatandaş artık yaşamıyor. Yazık değil mi insanlara? Bundan başka insanlarımızın nefes alacağı yerler yapıyoruz mesela bir Kent Park yapıyoruz, şu anda. Doğu Ataşehir’de 120 bin metrekare ve İstanbul’un en büyük parkı oluyor. Nerede kahve içmek istiyorum derseniz herkes Ataşehir’e gelecek. Yeteri kadar konut ve AVM var zaten.

Yapı stoku nasıl?

160 bine yakın bağımsız birim var. Bunların yüzde 70’i eski yapı stoku. 1999 depremi öncesi. Yani olası bir depremde yüzde 70 riskte. Bunu söyleyince ‘karamsarsınız’ diyorlar, oysa bu gerçekçilik.

Siz bir araştırma yaptınız mı bu binalarla ilgili?

Zemin etütlerini, bütün araştırmaları yaptık. On yedi mahallenin on üçü gecekondu dediğiniz zaman zaten manzara ortaya çıkıyor.

Altı yıldır başkansınız, çözemediğiniz ne var?

İmar. Onun dışında her şeyi çözdüm. Tapuyu çözdüm, altyapıyı, yolu, kanalı, parkları çözdüm ama imarı çözemedim çünkü yetkim yok. Versinler yetkiyi Ataşehir’in bütün planını yedi günde çizerim. Biz Ataşehir’i aldığımızda binamız bile yoktu. kulübede başladık, belediye binası yaptık, Kültür merkezi bitti, alışveriş merkezleri bitti, parklarımız bitti. Şimdi benim hedefim burayı bir kültür kenti yapmak ve bu hedefe doğru da gidiyoruz.

"Gecekonduda yaşayanlar 18 BİN LİRAYA ev sahibi oluyor."

"ALTI YILDA BİR İMARI ÇÖZEMEDİM" 

“Altı yıldır başkanlık koltuğunda oturuyorum. Tapuyu, altyapıyı, kanalı, parkları çözdüm, bir imar planını çıkartamadım. Versinler yetkiyi, Ataşehir’in bütün planını yedi günde çizerim.”“BAZI mahallelerimiz var buralarda hayatında deniz görmeyen kadınlarımız var. Evden çıkmayan insanlarımız var. Bir gün beni Ferhatpaşa’da bir eve davet ettiler. Üç katlı evin balkonuna çıktığımda karşımda kırk kişi vardı. ‘Bunlar kim’ diye sorduğum zaman bir adamın yedi eşinden doğan çocuk olduğunu söylediler. Böyle bir Ataşehir. Hayatında sinemaya, tiyatroya gitmemiş insanlar. Bu insanları dışarıya çekmeye çalışıyoruz. Her yaz festivaller yapıyor ve önemli sanatçıları getiriyoruz. Belli aylarda sinemaya ve tiyatroya götürüyoruz ve onları dışarı çekmeye çalışıyoruz. Tabii ki eşlerden tepkiler geldi ‘‘Sana ne kardeşim benim karım sinemaya gitmiyorsa’’ diye. Bir dakika dur dedik böyle şey olmaz. Gelir dağılımında en altlarda olan ilçelerden birisi burası. Ataşehir’in ön yüzünde yaşayan yüzde yirmisi seçmenin. Biz her tarafa çalışıyoruz. Bazen burdan alıp varoşlara dağıtıyoruz. Çünkü merkezdekiler daha düzenli ödüyor vergilerini. Eşit mi? Olmaya çalışıyoruz. Kendi kentsel dönüşümümüzü yaptığımız bir yer var. Emekevler’de 170 bin metrekare bir yerimiz vardı. Üzerinde de gecekondular bulunuyordu. Bu gecekonduları yıkıp burayı dönüşüme aldık, 401 vatandaşımıza ev verdik. Yirmi yıl vadeli kimseyi mağdur etmeden ayda 80-140 TL arası para ödemek kaydıyla toplamda 18-40 bin lira arasında 114 metrekare daire veriyoruz.”

1100 ERKEĞE ŞİDDET EĞİTİMİ

“Belediyenin erkek çalışanlarına şiddet eğitimi veriyoruz. Önce kendim aldım bu eğitimi... 1100 kişiyi periyodik olarak eğitiyoruz. Bundan sonra diğer kurumlarda da bunu yapacağız. Biz buna öncülük ettik."

Oyun Müzesi’nde 150 yıllık binlerce oyuncak var

AYM’ye Finans Merkezi başvurusu “ATAŞEHIR denince akla hemen AVM geliyor. Biz de buranın kaderini biraz değiştirelim dedik. Mesela ben belediye başkanı olduktan sonra bir milyon metrekare park yaptım. Yani hiçbir alanı imara açtırmadım, öyle bir talebim de olmadı. Bir gün Sunay Akın hocamı ziyarete gittim ve çok etkilendim. Kendisine rica ettim ‘Ataşehir’de oyun müzesi açabilir miyiz’ dedim. O da hayhay dedi. Bizim parkta iki tane yerimiz vardı, buraları çocuk oyun müzesi haline getirdik ve Türkiye’de ilk olarak 19 Mayıs’ta açılışını yaptık. Dünyanın her tarafından gelen, 150 yıllık binlerce oyuncağın hazırlığını bir senedir yapıyoruz. Çok özel bir müze oldu. Temennim bütün belediyelerin aynısını yapması.”

‘Hal ve gümrük gitmeli’

İÇERENKÖY’deki halin taşınması söz konusuydu ve hal arazisiyle ilgili tartışmalar vardı. İmara açılmasıyla ilgili...Halin yeri Büyükşehir’in. Mülkiyet hakları da onların. Tuzla’da İBB yeni hali yapıyor ama yıllardır bu hal bir türlü bitmiyor. Ataşehir’in en büyük sıkıntısı hal ve gümrük. İkisinin de çok acil şekilde çözülmesi gerekiyor. Büyükşehir’in hal arazisini Ataşehir kent meydanı olarak planlaması gerekiyor. Üç yıl önce imara açılmıştı burası. Biz de mahkeme kararıyla iptal ettirdik. Gümrükle ilgili de Çevre ve Şehircilik Bakanlığı çok ciddi bir çalışma yapıyor. Büyük ihtimalle önümüzdeki yıllarda gümrüğü de Tuzla’ya götürecekler. İkisinin de yetkisi bende değil eğer bende olsa çoktan halletmiştim. Ben pratik adamım, seri çözüm bulurum. Versinler bana çözüm bulayım.

AYM'YE FİNANS MERKEZİ BAŞVURUSU

Ataşehir denince akla Finans Merkezi geliyor malum. En son Ümraniye’ye verilmişti, son durumu nedir?

Finans Merkezi, 2009 yerel seçimlerinden önce Ümraniye’ye devredilmiş ama mahalle olarak Barbaros Mahallesi diye geçiyor. Hep Ataşehir Finans Merkezi olarak geçiyordu biz de dedik ki tapuyu, mülkiyeti, isim hakkını verin bize. Mahkeme yoluyla tekrar aldık. Ama torba yasayla alındı ve Ümraniye’ye devredildi. Olması gereken bizde kalmasıydı. Yani bir mahallenin tamamı değil sadece Finans Merkezi’nin olduğu kısım devredildi. Anayasa Mahkemesi’ne itiraz ettik bir sonuç çıkmadı, hâlâ bekliyoruz. Orası bir ilçe belediyesi için çok büyük bir rant, büyük bir kaynak.

Habertürk- Esra Boğazlıyan