Ankara Bölge İdare Mahkemesi, Atakule' nin mimarının, yıkımın durdurulması talebiyle açtığı davada, " Yıkımın hukuka aykırı olduğu " gerekçesiyle oy birliğiyle yürütmeyi durdurma kararı aldı.
Atakule'nin mimarı Ragıp Buluç'un avukatı Mustafa Büyükavcıoğlu, Ankara'nın simge yapılarından Atakule'nin yıkımının, Ankara Bölge İdare Mahkemesince durdurulması kararına ilişkin, "Bu karar, Türkiye'de mimarlar açısından çok önemli bir kazanımdır ve bu konuda verilen ilk karardır" dedi.
Büyükavcıoğlu, Atakule önünde yapılan basın açıklamasında, Ankara Bölge İdare Mahkemesinin dün, oy birliğiyle "yıkımın hukuka aykırı olduğu ve uygulanması halinde telafisi güç ve imkansız zarara yol açacağı" gerekçesiyle yürütmeyi durdurmayı kararlaştırdığını bildirdi.
Atakule'de bir kuşağın anılarının, gençliğinin geçtiği bir yer olması dolayısıyla Ankaralıların da hakkı olduğunu söyleyen Büyükavcıoğlu, özellikle kent hafızasında önemli yere sahip yapıların muhakkak o kentte yaşayan kişilerin de görüşü alınarak değiştirilmesi gerektiğini dile getirdi.
Büyükavcıoğlu, mimarın eser üzerindeki haklarını Türkiye'deki mevzuata göre sonuna kadar korunması amacıyla yola çıktıklarını belirterek, şunları kaydetti:
"Bu karar, Türkiye'de mimarlar açısından çok önemli bir kazanımdır ve bu konuda verilen ilk karardır çünkü mimarların eserleri üzerindeki hakları hem uluslararası sözleşmelerle hem de fikir ve sanat eserleri kanunuyla korunmaktadır. Uluslararası Bern Sözleşmesi'ne göre de mimar, eserin üzerindeki tüm mali haklarından vazgeçse bile eserinin yok edilmesini, değiştirilmesini men etme hakkına sahiptir. Bizim bu konudaki girişimlerimiz hukuk nezdinde yanıt bulduğu için çok mutluyuz. Bugünden itibaren farklı bir süreç başlayacağını düşünüyoruz" değerlendirmesinde bulundu.
"Yapmak zor, yıkmak kolay"
Mimar Ragıp Buluç da, "Yapmak ne kadar zor, yıkmak ne kadar kolay, Ben bu projeyi bir buçuk yılda tamamladım, inşaat iki buçuk yılda bitti, işte üç beş günde yıkılıyor. Ben niye itiraz ediyorum, kanunsuzluğa" diye konuştu.
Mal sahiplerine, "beğenmediyseniz neden satın aldınız, mimarı yaşarken niçin tadilat için başka bir mimara müracaat ettiniz, burada hakları yenen esnafın mağduriyetini nasıl telafi edeceksiniz?" sorularını yönelten Buluç, "Bu işi beceremeyeceğiniz açıktır, lütfen satın kurtulun" ifadesini kullandı.
Buluç, Atakule'yi yıkmak isteyenlerin orijinal projeye uygun olarak yapmaları gerektiğini kaydederek, eğer yapılmayacaksa da buranın park olarak değerlendirilmesini istedi.
Mimarlar Odası Ankara Şubesi Başkanı Tezcan Karakuş Candan ise kararın, mimarın telif hakkını hiçe sayarak yapılan uygulamalara yanıt olduğu için çok önem taşıdığını, Kızılay'daki binaların cephelerinin değişimi için de bir emsal sayılacağını ifade etti.
Bölge İdare Mahkemesince oy birliğiyle alınan kararda ise şu gerekçelere yer verildi:
"Söz konusu yapı ve mimari projenin özgün fikir ifade edip etmediğine, dolayısıyla davacının izninin gerekip gerekmediğine dair mimari estetik komisyonundan bir karar alınmaksızın, tesis edilen dava konusu işlemde mevzuata ve hukuka uygunluk bulunmamaktadır.
Öte yandan hukuka aykırılığı ortaya konulan dava konusu işlemin uygulanması halinde, niteliği gereği telafisi güç ve imkansız zararlara yol açabileceği de açıktır."
AA