Ekim-Kasım ayları kira kontratlarının yoğun bir biçimde yenilendiği dönem. İşte sözleşme yenileyecek olan kiracılara yapılabilecek olan en fazla zam oranı...
Türkiye’de 20 milyon vatandaş ya kiralık evlerde yaşıyor veya işyeri için mülk sahibine kira ödüyor. Kira, hem vatandaş için hem de esnaf ve işletmeler için önemli bir gider olma özelliğine sahip.
Posta gazetesinde yer alan habere göre, Ekim-Kasım ayları kira kontratlarının yoğun bir biçimde yenilendiği dönem. Her sene kiranın ne kadar artacağı da hep kafaları karıştırıyor. Fakat bunun yasal bir sınırı var ve bu sınır 1 Temmuz 2012 tarihinde çıkan yeni Borçlar Kanunu ile belirlendi.
ÜFE’YE BAKILIYOR
Taraflar anlaşsa da zam bu sınırı aşamıyor. Borçlar Kanunu’nun 344’üncü maddesinde konut için kira artışının, Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıkladığı Üretici Fiyat Endeksi’ne (ÜFE) göre yapılacağı bildiriliyor. ÜFEnin her ay açıklanan enflasyonla karıştırılmaması gerekiyor. En çok yanlış da bu konuda yapılıyor. ‘ÜFE ve TÜFE (Tüketici Fiyat Endeksi) ortalaması alınacak’ diyen kişi de konuyu yanlış biliyor demektir.
12 AYLIK ORTALAMA
ÜFE’de aylık veya yıllık orana değil, 12 aylık ortalamaya bakılıyor. Bu rakam da 4 Kasım tarihinde yüzde 23.73 olarak açıklandı. Bir önceki ay ise bu oran yüzde 21.36’ydı. Sözleşmesi bu ay bitecek olan vatandaşlar yüzde 23.73’le yenileyecek. 1000 TL'lik kira 1.237 lira olacak. Yıllıkta ek maliyet ise 2 bin 848 lira. Yüzde 23.73'lük bir tavan artış. Yani mülk sahibi ve kiracı daha düşük bir bedele de anlaşabilir. Ama daha yüksek artış için yargı yolu da açık. Bu konuda Yargıtay’ın emsal kararları bulunuyor.
YENİ DÜZENLEME BEKLENİYOR
Yeni ekonomi Programı’nda (YEP), kira artışının ÜFE yerine TÜFE’ye endeksleneceği yer aldı.. 12 aylık ortalama TÜFE’ye göre kira artışı uygulaması başlamış olsaydı kira artışı en çok yüzde 14.90 olacaktı. Bu durumda senede 1.059 lira kiracının cebinde kalacaktı. Diğer bir yandan borçlar Kanunu’ndaki kira artış maddesinin uygulanması işyerleri için 2020 yılında yürürlüğe girecek.
