Ev sahiplerinin yüksek kira artışı yapmak istemelerine karşı kiracıların da hakları bulunuyor. Fahiş kira artışlarında kiracı kira tutarının tespiti için dava açabilecek.
Resmi Gazetede yer alarak yürürlüğe giren yasal düzenleme kapsamında, yenilenen kiralarında kira bedeli artışları TÜFE'ye göre yapılacak. Buna göre, Kira artış oranları ocak ayından itibaren tüketici enflasyonundaki 12 aylık ortalamayı geçemeyecek.
Posta Gazetesi'nde yer alan habere göre, 18 Ocak 2019 tarihinde yayımlanarak yürürlüğe giren düzenleme ile kiralarda kira bedelindeki artışın üretici fiyat endeksi (ÜFE) üzerinden değil, 12 aylık tüketici fiyat endeksi (TÜFE) üzerinden hesaplanmasına karar verildi. Kiracı, bu oranın üzerinde zam yapan ya da yapmak isteyen ev sahibine kira tutarının tespiti için dava da açabiliyor.
Mal sahibinin de hakkı
Ev sahiplerinin kira zammı yapmadan önce, o ayın açıklanan zam oranını öğrenememesi ve yeni sözleşmeyi de buna göre hazırlaması gerekiyor. Aksi takdirde fahiş artışa karşı kiracı da dava açabiliyor. Eğer kiracı, kendi isteğine göre bir tutar belirleyip mal sahibine ödeme yaparsa, mal sahibinin de aradaki farkı icra dairesi kanalıyla talep etme hakkına sahip.
Emsalleri inceleyin
Yargıtay 6’ncı Hukuk Dairesi’nin ilgili kararında, kira bedelinin tespitinin bir sınırlama olduğu ve hakimin kira parasını takdir ederken bunun bir sınırlama olduğuna bakması gerekli.
İlgili kararda şu ifadeler yer alıyor:
''Hak ve nesafet ilkesi uyarınca hakim bu sınırlamayı yaparken öncelikle tarafların tüm delilleri, varsa emsal kira sözleşmeleri aslı veya onaylı örnekleri dosyaya alınmalı,
Bilirkişi marifetiyle kiralanan taşınmaz ve taraf emsalleri tek tek görülüp incelenmeli, Böylece elde edilen veriler somutlaştırılarak dava konusu yer ile ayrı ayrı kira parasına etki eden (konumu, çevresi, niteliği, kullanım şekli, kira başlangıç tarihi, kira süreleri vb)tüm nitelikleri karşılaştırılmalı,
Emsal kira bedellerinin niçin uygun emsal olup olmadığı somut gerekçelerle açıklanmalı,
Dava konusu taşınmazın yeniden kiraya verilmesi halinde getirebileceği kira parası belirlenmeli,
Hakimce bu kira parası dikkate alınmak suretiyle hak ve nesafete; özellikle tarafların kira sözleşmesinden bekledikleri amaçlarına uygun makul bir kira parasına hükmedilmelidir.”
