Dere mutlak koruma alanı nedir? Derelerin her iki yanında yer alan ve genişliği yönetmelikte Liste-1’de verilen karasal alan dere mutlak koruma alanı Dere Mutlak Koruma Alanı olarak tanımlanıyor...
Dere mutlak koruma alanı nedir?
Yeraltı ve yerüstü bir su kaynağına dayalı olarak yılın her ayında veya arazinin jeolojik ve topografik yapısı ile iklim şartlarına bağlı olarak yılın muayyen aylarında önemli miktarda su taşıyan ve tabii yatağı olan ve isimleri Liste-1’de belirtilen akarsulara “dere” denir. Bu derelerin her iki yanında yer alan ve genişliği Liste-1’de verilen karasal alan dere mutlak koruma alanı Dere Mutlak Koruma Alanı olarak tanımlanıyor.
Mutlak Koruma Alanı
İçme ve kullanma suyu temin edilen ve edilecek olan suni ve tabii göller etrafında en yüksek su seviyesinde su ile karanın meydana getirdiği çizgiden itibaren yatay 300 m. genişliğindeki kara alanıdır. Bahis konusu alanın havza sınırını aşması halinde mutlak koruma alanı havza sınırında son bulur.
Kısa Mesafeli Koruma Alanı
Mutlak koruma alanı üst sınırından itibaren yatay 700 m. genişliğindeki kara alanıdır. Bahis konusu alan sınırının su toplama havzası sınırını aşması halinde kısa mesafeli koruma alanı havza sınırında son bulur.
Orta Mesafeli Koruma Alanı
Kısa mesafeli koruma alanı üst sınırından itibaren yatay 1000 m. genişliğindeki kara alanıdır. Bahis konusu alan sınırının su toplama havzası sınırını aşması halinde orta mesafeli koruma alanı havza sınırında son bulur.
Uzun Mesafeli Koruma Alanı
Orta mesafeli koruma alanının üst sınırından başlamak üzere su toplama havzasının nihayetine kadar uzanan bütün kara alanıdır.
Su Kirliliği Yönetmeliği gereğince mutlak koruma alanı, içme ve kullanma suyu rezervuarının maksimum su seviyesinden itibaren 300 metre genişliğindeki şerittir. Söz konusu alanın sınırının su toplama havzası sınırını aşması hâlinde, mutlak koruma alanı havza sınırında son bulur. Bu alanda aşağıda belirtilen koruma tedbirleri alınıyor:
- Maksimum su seviyesinden itibaren 300 metre genişliğindeki şerit kamulaştırılır. Kamulaştırma suyu kullanan idare veya idarelerce yapılır. Ancak 1988 yılı veya su temin projesinin yatırım programına alındığı tarih itibarıyla mevcut olan yapılarda bu alanda kamulaştırma yapılıncaya kadar, yapı inşaat alanında değişiklik yapmamak ve kullanım maksadını değiştirmemek şartıyla gerekli bakım onarım yapılabilir.
- İçme ve kullanma suyu projesine ve mevcut yapıların kanalizasyon sistemlerine ait mecburi teknik tesisler hariç olmak üzere, bu alanda hiçbir yapı yapılamaz. Bu alanda kalan mevcut yapılar dondurulmuştur.
- Çevre düzeni planına uyularak, bu alan içinde gölden faydalanma, piknik, yüzme, balık tutma ve avlanma ihtiyaçları için cepler teşkil edilir. Bu cepler su alma yapısına 300 metreden daha yakın olamaz.
d) Kamulaştırmayı yapan idarece gerekli görülen yerlerde alan çitle çevrilir veya koruma alanı teşkil edilir.
Yönetmeliklerde yer alan esaslara göre Dere mutlak koruma alanlarında yapılaşma kesinlikle yasaktır.
Konuyla ilgili T.C. YARGITAY 5.Hukuk Dairesi Esas: 2008/902 Karar: 2008/2293 03.03.2008 günlü verdiği kararında “Dava konusu taşınmazın dere mutlak koruma alanında kaldığı nazara alınarak Kamulaştırma Kanunu hükümlerine göre değerinin belirlenip bedeline hükmedilmesi gerektiği gözetilmeden, yazılı şekilde davanın reddine karar verilmesi doğru görülmemiştir” hükmüne göre mutlak koruma alanı içinde kalan arsa sahiplerine arsa bedelini alma imkanı tanımıştır.
