ESAS Holding şirketi Esas Gayrimenkul, ticari gayrimenkul portföyünü büyütüyor. 2010'da kurulan ve 2011'de yatırımlara başlayan şirket İstanbul'da ofis, Anadolu'da alışveriş merkezi (AVM) yatırımları yapıyor.
5 yılda 4 alışveriş merkezi ve 4 ofis binası hayata geçiren Esas Gayrimenkul portföyünü büyütüyor. 2020'ye kadar 10 AVM'ye ulaşmayı hedeflediklerini söyleyen Esas Gayrimenkul CEO'su Kazım Köseoğlu, "2017 sonu, 2018 başında Adana, Balıkesir ve Lüleburgaz'da 3 alışveriş merkezi daha çalışır duruma gelecek. Böylece toplam 360 bin metrekare kiralanabilir alana ulaşacağız" dedi.
ESAS Holding şirketi Esas Gayrimenkul, ticari gayrimenkul portföyünü büyütüyor. 2010'da kurulan ve 2011'de yatırımlara başlayan şirket İstanbul'da ofis, Anadolu'da alışveriş merkezi (AVM) yatırımları yapıyor. Zonguldak, Çanakkale, Bolu ve Kocaeli'nde 4 AVM'nin çalışır hale geldiğini belirten Esas Gayrimenkul CEO'su Kazım Köseoğlu, "AVM'lerde 154 bin metrekare, ofislerde 70 bin metrekare kiralanabilir alana ulaştık. 2020'ye kadar 10 AVM'ye ulaşmayı planlıyoruz" dedi. 3 yeni AVM yatırımı için arsa satın aldıklarım ve çalışmalara başladıklarım belirten Köseoğlu, 2018 başmda açüacak Adana, Balıkesir ve Lüleburgaz AVM'leri için 300 müyon dolar yatırım yaptıklarım dile getirdi. Köseoğlu, "Balıkesir'in ilk gerçek AVM'sini, Lüleburgaz'ın tek AVM'sini yapıyoruz. Adana memleket olduğu için Sabancı aüesi için yeri çok farklı. Orası evimiz" dedi.
AVM ENFLASYONU VAR
2018'de 7 AVM üe Türkiye'de toplam 360 bin metrekare kiralanabilir alana ulaşacaklarım söyleyen Köseoğlu, AVM'lerin toplam yatırımlarının ise 600 müyon dolar olduğunu ifade etti.
Anadolu'da yeni yatırım fırsatlarım kovaladıklarını ancak İstanbul'da bir AVM yapmaya sıcak bakmadıklarım belirten Köseoğlu, "İstanbul'da bir AVM enflasyonu var. Levent'te gidip AVM yapmış olmak için yapmayacağız mesela. İstanbul'da aynı bölgede çok fazla kümeleşmeler var. Artık Levent'e, Bahçeşehir'e, Beylikdüzü'ne yeni AVM'ler yapümamalı" dedi. İstanbul'da ofis pazarmda hala fırsatlar olduğunu belirten Köseoğlu, ofislerde parçalı mülkiyet yapısını eleştirdi. Tek mal sahibi olmayan ofislerde kiralama sorunları yaşandığım söyleyen Köseoğlu "Yap-sat modelli bölük pörçük ofislerde sorun var olmaya devam edecek. Ofis konut gibi görülüyor. Nedeni de finansman.
Ofisi bitirip kiraya vermek için güçlü finansman gerek" dedi.
YURTDIŞINDA DA BÜYÜYOR
Esas Gayrimenkul yatırımlarına yurtdışında da devam ediyor. Şirket yurtdışında 400 bin metrekare kiralanabilir alan yönetiyor. Geçen seneden bu yana Hollanda, Belçika ve Almanya'da 55 bin metrekare alam portföylerine kattıklarım belirten Köseoğlu, "ABD New York'ta 60 bin metrekare alana sahibiz. İngütere'de 242 bin metrekare alanlık 9 ofis ve 6 AVM var. Şimdi Londra merkezde 8 bin metrekare bir ofis binasını almak üzere işlemleri tamamlıyoruz. Uzun vadeli bir kiracısı da var. Almanya'da da bir ofis işimiz var" dedi. Köseoğlu şirketin orta vadede halka açılma planı da olduğunu söyledi.
ÖNCE ŞEHRİ TANIMAK GEREK
ŞEHİRLERİN altşkanlılarını anlamadan başarılı AVM yapılamayacağını belirten Köseoğlu, "$ehrin alışkanlılan yansımazsa o AVM kutu olur. Mesela Çanakkaleli gece gezmeyi seviyor AVM H'e kadar acık olmalı, Kocaeli depremden kalan hissiyatla acık alan istiyor. Yatırım öncesi de en az o şehre 10 kere gitmek, en lokal ve en şık yerini görmek gerek. Mümkün olduğunca çok kadın ve çocukla konuşmak önemli. Şehrin öğrenci nüfusu da önemli bir etten" dedi. Bağımsız kurumlardan değerleme raporları da alarak yatırım komitesi ile tartıştıklarını belirten Köseoğlu, "Tabi işin bir kısmı da his. Burada olur demeniz gerek" dedi.
YEREL MARKALAR OLMAZSA OLMAZ
ÇALIŞIR halde olan AVM'lerinde ortalama doluluk oranının yüzde 95 olduğunu söyleyen Kazım Köseoğlu, bu AVM'lerde mağazalann yüzde 15-20'sinin de yerel markalar olduğunu söyledi. Yerel markalar olmadan insanların o AVM'yi kabul etmesinin zor olduğunu belirten Köseoğlu, "Bu markaların kurumsallıktan uzak olmasının verdiği dezavantaj var. Ama yerele yer vermem' diyene AVM yaptırmamak gerek. Yabancı yatırımcı korkuyor ama bizim durumumuz farklı. Biz o markanın sahibini ya da çocuğunu tanıyoruz. Çay kahve içip dert dinliyoruz" dedi.
İLK GÜNDEN PARA BASILMIYOR
AÇILAN her AVM'nin ortalama 3 yıl zamana ihtiyacı olduğunu belirten Köseoğlu bir anısını da şöyle anlattı: "Çanakkale'ye yürüyen merpeni ilk biz yapmışız. Bir gün gittin bir teyze merpenin önünden duruyor ama denemeye korkuyor. Gir koluma dedim ve bindi. İnsanlar denemekten korktuğu için zaman gerek. Kiracılara da ilk günden para basamayacaklarını söylüyoruz. Biz de basamıyoruz. AVM işinde sabır önemli." Önümüzdeki yıllarda tek başına 1 AVM'si olanların ayakta kalma şansı kalmayacağını belirten Köseoğlu, "Bu işi gerçekten yapan 5 kişi kalır kalmaz" dedi.
Hürriyet
