19 / 04 / 2024

Vergi mahremiyeti nedir?

 Vergi mahremiyeti nedir?

Vergi Usul Kanunu'nun 5. maddesi gereğince, Mükelleflerin vergileme ile ilgili bilgilerinin, mahremiyet esaslarına uygun açıklanması gerekiyor. Peki vergi mahremiyeti nedir? Esasları nelerdir?


Vergi mahremiyeti nedir?

Vergilemeden sorumlu yetkili kişiler, vergi mükellefi veya mükellefle ilgili kimselerin şahıslarına, muamele ve hesap durumlarına, işlerine, işletmelerine, servetlerine veya mesleklerine ilişkin olmak üzere öğrendikleri sırları veya gizli kalması gereken diğer hususları ifşa edemezler ve kendilerinin veya üçüncü şahısların menfaatine kullanamazlar bu duruma vergi mahremiyeti deniyor.

Mükelleflerin vergileme ile ilgili bilgilerin açıklanması, mahremiyet esaslarına uymak durumunda olan kişiler Vergi Usul Kanunu Madde 5'nci maddesinde belirlenmiştir. Buna göre; maddede belirtilen kimseler görevleri dolayısıyla, mükellefin ve mükellefle ilgili kimselerin şahıslarına, muamele ve hesap durumlarına, işlerine, işletmelerine, servetlerine veya mesleklerine ilişkin olmak üzere öğrendikleri sırları veya gizli kalması gereken diğer hususları ifşa edemezler ve kendilerinin veya üçüncü şahısların menfaatine kullanamazlar.

Vergi mahremiyetine uyacak kişiler

Vergi mahremiyeti(açıklama yasağı) getirilen kişiler aşağıda olduğu gibidir.   

1.Vergi muameleleri ve incelemeleri ile uğraşan memurlar

2. Vergi mahkemeleri, bölge idare mahkemeleri ve Danıştay da görevli olanlar

3. Vergi kanunlarına göre kurulan komisyonlara iştirak edenler

4. Vergi işlerinde kullanılan bilirkişiler.

Vergi mahremiyeti yasağı, kanunda belirlenen kimseler, bu görevlerinden ayrılsalar dahi devam ediyor.

Vergi mahremiyeti kanundaki yeri;

Vergi Usul Kanunu Madde 5 -

Açıklanması vergi mahremiyeti hükümlerinin ihlali sayılmayacak bilgiler
Vergi güvenliğini sağlamak amacıyla aşağıdaki bilgilerin açıklanması vergi mahremiyetinin ihlali sayılmayacaktır. Görüleceği gibi, açıklamalar sadece Maliye Bakanlığı’nın yetkili birimleri tarafından yapılmaktadır.

1) Gelir Vergisi mükelleflerinin yıllık Gelir Vergisi, sermaye şirketlerinin Kurumlar Vergisi beyannamelerinde gösterdikleri matrahları (zarar dahil) ve beyanları üzerinden tarh olunan Gelir ve Kurumlar Vergileri ile mükelleflerin ad ve unvanları, bağlı oldukları vergi dairelerince beyannamelerinin verildiği yıl içinde dairenin münasip yerlerine asılacak cetvellerle ilan olunur. Mükellefin bağlı bulunduğu teşekkül varsa, bu ilan orada da yapılır.

2) Mükelleflerin vergi tarhına esas olan beyanları, kesinleşen vergi ve cezaları ile vadesi geçtiği halde ödenmemiş bulunan vergi ve ceza miktarları Maliye Bakanlığı’nca açıklanabilir. Maliye Bakanlığı bu yetkisini mahalline devredebilir. Ayrıca, kamu görevlilerince yapılan adlî ve idarî soruşturmalar ile ilgili olarak talep edilen bilgi ve belgeler ile bankalara, yapacakları vergi tahsiline yönelik bilgiler verilebilir. Bu bilgilerin verilmesine ilişkin usul ve esaslar Maliye Bakanlığı’nca belirlenir.

3) Sahte veya muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge düzenledikleri veya kullandıkları vergi inceleme raporuyla tespit olunanların, kanunla kurulmuş meslek kuruluşlarına ve 3568 sayılı Kanunla kurulan birlik ve meslek odalarına bildirilmesi vergi mahremiyetini ihlal sayılmaz. Bu takdirde kendilerine bilgi verilen kişi ve kurumlar da bu maddede yazılı yasaklara uymak zorundadırlar. Maliye Bakanlığı bilgilerin açıklanmasıyla ilgili usulleri belirlemeye yetkilidir.

4) Gelir Vergisi mükellefleri (Kazancı basit usulde tespit edilenler dahil) ile sermaye şirketleri her yıl Mayıs ayının son gününe kadar vergi tarhına esas olan kazanç tutarları ile bunlara isabet eden vergi miktarlarını gösteren levhayı almak zorundadırlar. İlan ve levhalara ilişkin diğer hususlar Maliye Bakanlığı'nca belli edilir.

Gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri tarafından gelir/kurumlar vergisi beyannamelerinin kanuni süresi içinde verilmesi halinde vergi levhası, Gelir İdaresi Başkanlığı bilgi işlem sistemi tarafından söz konusu beyannamelerde yer alan bilgilere göre otomatik olarak oluşturulacak ve mükellefin internet vergi dairesine aktarılacaktır.
Açıklanan bu bilgiler ele alınarak mükelleflerin haysiyet, şeref ve haklarına tecavüz edilemez.

Mehmet TAŞ/Konuttimes.com