Tereke esas defteri nedir?

Tereke esas defteri nedir?

Mirasçılar, kanunda öngörülen ayrık durumlar saklı kalmak üzere, miras bırakanın ayni haklarını, alacaklarını, diğer mal varlığı haklarını, taşınır ve taşınmazlar üzerindeki zilyetliklerini tescil, teslim, temlik gibi işlemlere gerek olmaksızın doğrudan doğruya kazanıyorlar ve miras bırakanın borçlarından kişisel olarak sorumlu oluyorlar.

Kişisel sorumluluk, sadece miras bırakandan intikal eden mal varlığı ile sınırlı değildir. Mirasçı intikal eden borç ve sorumluluklardan, intikal eden mal varlığının miktarına bakılmaksızın, kendisinin tüm mal varlığı ile sorumlu oluyor.

Elbette terekenin borcundan sorumlu olmak istemeyen mirasçı, mirası reddedebiliyor. Mirasın reddi ile mirasçının tereke ile ilgisi kesiliyor. Ancak, bu durumda, mirasçı tüm tereke mal varlığından da yoksun kalıyor.

Uygulamada çoğu kere gördüğümüz gibi, miras bırakanın en yakınları dahi miras bırakanın işlerini tam olarak bilememekte, terekenin gerçek durumunu değerlendirmekte güçlük çekmekte, terekenin kabulü ile reddi arasında tereddüt içinde kalmaktadır. Üstelik, aktifi pasifinden fazla terekede dahi sonradan ortaya çıkabilecek ve başlangıçta bilinmeyen bir borç, mirasçıları çok zor durumlarda bırakabilmektedir.
 Terekenin resmi defterinin tutulması, mirasın doğrudan doğruya kanun gereği kazanılması ile mirasın reddi arasındaki ihtiyaçlara ortalama bir çare olabiliyor.

 Resmi defter tutulması, mirasçılara bir yandan terekenin durumu hakkında açık ve resmi bir bilgi edinerek, seçim hakkını ortaya çıkan duruma bağlı olarak kullanmak, öte yandan tutulan defter uyarınca mirası kabul ederek, tereke borçlarından sorumluluklarını sınırlandırmak imkanlarını veriyor.

 Mirasın devlete geçmesi hali için resmi defter tutma ihtiyari olmayıp, Sulh Mahkemesi'nin re'sen görevidir.

 Türk Medeni Kanunu, Miras Hukuku çerçevesinde benzeri, başkaca defterlerin tutulmasını da düzenlemektedir.
 a) Ön mirasçıya ( nakil ile mükellef mirasçı ) geçen mirasın defterinin yapılması, ( TMK m.523 )
 b) Koruma önlemi olarak terekenin defterinin tutulması, ( TMK m.590 )
 c) Resmi tasfiyede terekenin defterinin düzenlenmesi, ( TMK m.634/2 )

İnceleme konumuz TMK m.619 ve devamı hükümleri uyarınca, “terekenin resmi defterinin tutulması” ile TMK m.590 uyarınca, terekenin mirasçılara tam, sağlam ve gerçek bilgilerle intikalini temin için, koruma önlemi olarak, “terekenin defterinin tutulması” benzerlikler gösterse de, gerek prosedürleri, gerek amaçları, gerekse sonuçları bakımından önemli farklılıklara sahiptir.

Mehmet TAŞ/Konuttimes.com