28 / 03 / 2024

Müşterek mülkiyet nedir?

 Müşterek mülkiyet nedir?

Bir taşınmazı veya herhangi bir şeyi olan bu malları yasa çerçevesinde istediği gibi kullanabiliyorsa mülkiyetine sahip oluyor. Peki müşterek mülkiyet nedir? İşte yanıtı…


Müşterek mülkiyet nedir?

Müşterek mülkiyet, birden çok kişinin, fiilen bölüşmedikleri belirli paylar oranında bir taşınmaz mala birlikte malik olmalarıdır.

Müşterek mülkiyet ya kanundan (bir malin birden fazla şahsa bağışlanması veya vasiyet edilmesi gibi) ya da hukuki işlemlerden (mirasçıların, muristen intikal eden mallar üzerindeki iştirakli haklarını sözleşmeyle müşterek hale getirmeleri gibi) doğar. Müşterek mülkiyete konu malların yönetimine, gelir ve giderlerine paydaşlar, payları oranında katılırlar. 

Paydaşların payı sözleşme ile belirli değilse birbirine eşit sayılır. Paydaşlardan her biri, kendi payı üzerinde tasarrufta bulunabilir; payını satabilir, bağışlayabilir, rehnedebilir, satış vaadinde bulunabilir. Ancak payın bir üçüncü kişiye satışı halinde diğer paydaşların şuf'a hakkı vardır. 

Müşterek malin kiraya verilmesinde, malin yarısından fazla payına sahip olan ve şayi itibariyle de çoğunluğu oluşturan paydaşların, kira kontratını birlikte imzalamaları gerekir. Sadece iki paydaş varsa, biri kendi payını diğer paydaşa kiralayabilir. Müşterek malin tamamının satılması, rehnedilmesi veya bahçesinden bir üçüncü kişiye geçit hakki tanınması için bütün paydaşların oybirliği gerekir. Müşterek arsa üzerine bina yapılması veya bir evin apartman haline dönüştürülmesi halinde cins tashihi talebini tek bir paydaş yapabilir. 

Paydaşlardan her biri, kendi payını satabilir, satışını vaat edebilir, müştereken kiraya verebilir. Üçüncü şahıslar da alacakları için, borçlu olan paydaşın payını haczettirip sattırabilirler. Bu durumda da diğer paydaşların ön alim (Şuf'a) hakki saklıdır. Müşterek mülkiyet, paydaşlardan biri veya birkaçı için rızai temlik, cebri icra yoluyla satış ve terk (Payından Feragat) ile; bütün paydaşlar için ise müşterek malin yok olması, temliki (Devir), kamulaştırılması, cebri icra ile satışı, rızai veya mahkeme kararı ile taksimi suretiyle sona erer.