28 / 03 / 2024

Damga vergisi istisnaları nelerdir?

Damga vergisi istisnaları nelerdir?

Her türlü sözleşmeden doğan ve devlet tarafından alınan bir vergi çeşidi olarak biliniyor Peki damga vergisi istisnaları neledir? İşte yanıtı...


Damga vergisi istisnaları nelerdir?

Damga vergisi kanunda, yazılıp imzalamak veya imza yerine geçen bir işaret konmak suretiyle düzenlenen ve herhangi bir hususu ispat veya belli etmek için ibraz edilebilecek olan belgeler ile elektronik imza kullanılmak suretiyle manyetik ortamda ve elektronik veri şeklinde oluşturulan belgelerdir şeklinde tanımlanıyor. Peki, damga vergisinden muaf tutulan kağıtlar nelerdir?

İstisnalar:

Damga Vergisi Kannuuna ekli (2) sayılı tabloda yazılı kağıtlar Damga Vergisinden müstesnadır.

(2) sayılı tablo

I. Resmi işlerle ilgili kağıtlar:

A) Resmi daireler arasında kullanılan kağıtlar:

1.Resmi daireler arasındaki işlemleri kapsıyan her türlü kağıtlarla bu dairelerin soruları üzerine kişiler tarafından yazılan cevaplar ve ekleri.

 2. Kişilerin işlemleri ile ilgili olarak resmi dairelerce görülecek lüzum üzerine yazılacak şerhler veya çıkarılacak suret, özet ve tercümeler.

 3. Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri hakkındaki Kanunun uygulanmasında yapılacak müracaatlara ait her türlü kağıtlarla kurullarca verilecek kararlar.

 4. Türkiye atom enerjisi programının uygulanması için lüzumlu her türlü eşyanın ithali sırasında düzenlenen kağıtlar.

 5. Yabancı elçilik ve konsoloslukların mühür veya imzasını ihtiva eden resmi kağıtlarla yabancı elçilik ve

konsolosluklarda düzenlenen ve fakat elçilik ve konsolosluklar dışında kullanılmıyan kağıtlar. (Bu fıkradaki istisna mütekabiliyet şartiyledir.)

 6. Bu kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce yapılmış imtiyaz sözleşmeleri ve andlaşmalarla damga resminden, bu

tarihten sonra yapılacak imtiyaz sözleşmeleri ve andlaşmalarla da damga vergisinden istisna edilmiş olan kağıtlar.

 7. Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Amerika Birleşik Devletleri arasında aktedilen anlaşmalar geregince ithal

olunacak zirai ve gıdai maddelerin ithaliyle ilgili kağıtlar.

 8. Basmayazı ve Resimleri Derleme Kanunu gereğince derlenen eserler için ilgili dairelerce verilecek makbuzlar.

 9. Resmi daireler lehine yapılan istimlaklerde düzenlenen kağıtlar.

 B) Resmi dairelerden kişilere verilen kağıtlar:

 1. Resmi dairelerin iaşe ihtiyaçları için satınalınacak ayniyatın, bedelleri 100 Yeni Türk Lirasına (100 Yeni Türk

Lirası dahil) kadar olanlarının, ayniyat tesellüm makbuzları.(1)

 2. İcra dairelerinin, alınan harç ve masrafın müfredatını göstermek üzere, ilgililere verdikleri makbuzlar.

 3. Vergi, resim ve harclarla sair bilcümle gelirlere ve kamu yararına mütaallik olarak resmi dairelerden kişilere tebliğ olunan kararlar, Sayıştay ilam ve kararları ve vergi karneleri.

 4. Köy ihtiyar heyetlerince verilecek mazbatalar.

 5. İcra ve İflas Kanununa göre icra dairelerince istiyen alacaklılara takip talebinde bulunduklarına ve tevdi ettikleri belgelere ve verdikleri masraflara dair verilen makbuzlar.

 6. Noter Kanununa göre noterlerin aldıkları her nevi harc ve ücretin müfredatını göstermek üzere ilgililere verdikleri makbuzlar.

 7. Resmi dairelerin kumpanya ve acentalara gönderecekleri ordinolar.


C) Kişilerden resmi dairelere verilen kağıtlar:

 1. Hükümetçe akdolunan avans ve istikraz mukavelenameleri, Hazine Bonoları, Yatırımlar Finansman Fonu Teşkil

ve Tasarruf Bonoları İhracı hakkındaki Kanun gereğince çıkarılan tasarruf bonoları ve tedavüle çıkarılacak Hükümet ve

Türkiye  Emlak  Kredi Bankası istikrazlarına ait geçici veya kati tahvillerle bunların bedel, faiz ve ikramiyelerinin ödenmesine

ve bu husustaki diğer muamelelere ilişkin kağıtlar.

 2. Yabancı memleketlerde düzenlenen ve doğrudan doğruya resmi daireler ad ve hesabına gönderilen her türlü

kağıtlarla doğrudan doğruya yabancı memleketlerden mübayaa olunarak resmi dairelere gönderilen malların ihale kararları ile

tesellüm makbuzları.

 3. Ankara'da inşa edilecek sefarethane ve konsoloshaneler için yabancı memleketlerden getirilecek inşaat malzemesinin ithali ile ilgili kağıtlar.

 4. Kadastro ve Tapu Tahriri Kanunu gereğince kadastro mahkemeleri ile kadastro tahrir komisyonlarına verilen beyannameler.

 5. Resmi dairelere emaneten bırakılan para, hisse senedi, tahvil ve eşyanın ret ve iadesinde verilen makbuz ve ibra senetleri.

 6. Otel, pansiyon, ticarethane ve sair umumi müesseselerde oturan ve çalışanların hüviyet varakası vermeleri mecburiyetine dair Kanun ile Yabancıların Türkiye'de İkamet ve Seyahatleri hakkındaki Kanun hükümleri gereğince zabıta amirlerine verilecek beyannameler.

 7. Emekli, dul ve yetim maaş ve ikramiyeleri tahsisine ve alındığına dair her türlü kağıtlar.

 8. Hizmet süreleri emekli ve yetim aylığı bağlanmasına elverişli olmıyanlarla yetimlerine bir defaya mahsus olmak üzere verilen paraların ödenmesine ait kağıtlar.

9. Türkiye'ye giren ve çıkan yolculardan Türk Parasının Kıymetini Koruma hakkındaki Kanun gereğince gümrüklerce alınacak beyannameler.

 10. Bir şehir içinde görev dolayısiyle sarf olunan tramvay, vapur, tren ve otobüs gibi taşıt ücretlerine münhasır olmak üzere memur ve müstahdemler tarafından verilen beyannameler.

11. Kişiler tarafından hariçte düzenlenerek imza ve tarihlerin tasdik veyahut suret ve tercümelerinin verilmesi için noterlere getirilen kağıtların noter dairelerinde çıkarılarak saklanacak örnekleri. (1)

 12. Evlenme işlerinde kullanılan kağıtlar.

 13. Umumi hayata müessir afetler dolayısiyle alınacak tedbirlerle yapılacak yardımlara dair kanundan faydalanacak kişiler tarafından verilecek taahhütname, beyanname ve aktedilecek mukaveleler, yabancı memleketlerden İmar ve İskan

Bakanlığınca ithal olunacak her türlü alet, edevat ve malzemenin ithalinde düzenlenen kağıtlar, bağış ve yardım makbuzları.

 14. (Ek: 27/3/1969 - 1137/86 md.) İstiklal Madalyası verilmiş bulunanlara vatani hizmet tertibinden bağlanan şeref aylıklarının ödenmesine ait her türlü kağıtlar.

 15. (Ek: 21/1/1982 - 2590/1 md.) Sosyal ve Kültürel bakımdan yurdumuzu tanıtmak üzere ilgili Bakanlığın izni ile yarışmalara katılacak, sergilenecek, gösterilecek veya benzeri nedenlerle geçici olarak yurt dışına çıkarılacak tablo, pul, film, seramik ve bu mahiyetteki sanat eserleri ve sair eşya ile ilgili olarak kambiyo mercilerine verilecek beyanname ve taahhütnameler.

 16. (Ek: 4/12/1985 - 3239/98 md.) 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 11 inci

maddesi gereğince noterde düzenlenen şansi kefaletle ilgili kağıtlar.

 17. (Ek: 30/7/2003-4962/12 md.) Gümrük kapılarından bir gece konaklamayı kapsayan sürede giriş-çıkış yapan

taşıtlarla ilgili olarak alınan Taşıt Giriş-Çıkış Formu eki taahhütnameler.

 18. (Ek: 30/12/2004-5281/8 md.) Çiftçiler tarafından ziraî faaliyetleri ile ilgili olarak resmi dairelere verilen

taahhütnameler.

19. (Ek: 4/6/2008-5766/10 md.) Yurt dışında hayatını kaybeden kişilerin cenazesinin Türkiye'ye girişi sırasında düzenlenerek gümrük idaresine verilen kâğıtlar.

II - Öğrenciler ve askerlerle ilgili kağıtlar:

 1. (Değişik: 26/10/1988 - 3482/8 md.) Çıraklık ve Meslek Eğitimi Kanunu kapsamındaki çıraklık sözleşmeleri ile

öğrenim kredisi ve burs almak, öğrenci yurduna girmek ve öğrenim, staj, ihtisas ve benzeri gayelerle öğrencilerle velileri tarafından okul ve yurt idarelerine veya ilgili kuruluşlara verilen taahhütnameler ve bunlarla ilgili kefaletnameler.

 2. Öğrenciler ve velileri tarafından okul idarelerine verilen beyannameler.

 3. Resmi ve özel her türlü okullarda öğrenciler tarafından kurulan istihsal ve istihlak kooperatiflerine ait ve damga vergisi bunlar tarafından ödenmesi gereken kağıtlar.

4. Erlerle, ihtiyaçları Devlet tarafından deruhde ve temin olunan onbaşı ve çavuşların aşağıda gösterilen kağıtları;

 a) Askerliğe giden veya terhis edilenlerin askeri iş ve maaşlarına ve ölüm dolayısiyle dul ve yetimlerine maaş bağlanmasına ait her türlü kağıtlar.

 b) Askerlikte bulunanların gerek askerlik, gerek özel işleri için verecekleri beyannameler.

 c) Askerler tarafından veya askerler için verilen paralar karşılığında postaneler veya bankalarca düzenlenen kağıtlar.

5. Asker Ailelerinden Muhtaç Olanlara Yardım Kanununun uygulanması ile ilgili işlemler dolayısiyle düzenlenen kağıtlar.

 III - İşçiler, çiftçiler ve göçmenlerle ilgili kağıtlar:

 1. Toplu İş Sözleşmesi, Grev ve Lokavt Kanununa göre düzenlenen Münferit ve Kolektif İş Sözleşmeleri ve Yüksek

Hakem Kurulunun ve il hakem kurullarının kararları,Yüksek Uzlaştırma Kurulunun ve diğer kurulların Toplu İş Sözleşmeleri hükmündeki kararları ile İş Kanunu gereğince işverenin iş şartlarını göstermek üzere işçiye verdiği taahhütnameler işveren tarafından iş Kanununa göre verilen beyannameler.

2. İş ve İşçi Bulma Kurumunun işçilere iş ve işlere işçi bulmak üzere düzenlediği kağıtlar.

3. Toprakaltı işletmesi halinde bulunan madenlerde cevher istihsali ve bununla ilgili diğer bütün işlerde çalışan işçilerin yeraltındaki çalıştıkları günlere ait ücretleri ve primlerinin ödenmesinde düzenlenen kağıtlar.

 4. Çiftçi mallarının korunması hakkındaki kanunun uygulanması dolayısiyle düzenlenecek kağıtlar,

 5. Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankasınca çiftçiye, Tarım Kredi ve Satış Kooperatifleri ile birliklerine açılacak

kredilerle bunlara ait gayrimenkul ipotek ve menkul rehin muameleleri ve muhtaç çiftçiye yapılacak dağıtmalarla llgili her türlü kağıtlar.

6. Çiftçiyi topraklandırma hakkındaki kanunun uygulanması ile ilgili kağıtlar.

7. Göçmenlerle nakledilenlere ve Muhtaç Çiftçilere Tohumluk ve Yemeklik dağıtılması hakkındaki Kanunun uygulanması ile ilgili kağıtlar.

8. Göçmen ve mültecilerle bir yerde yurtlandırılan göçebeler ve bir bölgeden diğer bölgeye Hükümetçe naklolunanlara yapılacak iskan yardımı ve gümrük ve tabiiyet, nüfus, tapu ve nakil işlemleri ile ilgili her türlü kağıtlar.

9. (Ek: 28/3/2007-5615/15 md.) 3285 sayılı Hayvan Sağlığı ve Zabıtası Kanunu uyarınca düzenlenen menşe şahadetnameleri.

10. (Ek: 23/7/2010-6009/17 md.) Tarımsal destekleme programları kapsamında hibe desteği sağlanması uygun görülen yatırım projelerine ilişkin olarak proje sahipleri ile Tarım ve Köyişleri Bakanlığı arasında düzenlenen kâğıtlar.

IV - Ticari ve medeni işlerle ilgili kağıtlar:

 1. Ticari veya mütedavil kağıtlar üzerine yazıları ciro, kabul ve tesellümü mutazammın şerhler.

 2. (Mülga: 21/11/1980 - 2344/4 md.)

 3. Hisse senetleri ve her türlü tahvillerin temettü ve faiz kuponları.

 4. Çıkarılacak hisse senedi ve tahvillere talip olanlar tarafından bu maksatla verilecek iştirak taahhütnameleri.

 5. Sigorta mukavelenameleri, sigorta ücretine ait makbuzlar ve sigortanın tecdit ve temdidi ile temin olunan meblağın tezyidi halinde verilen beyanname ve avönanlar.

 6. (Değişik: 4/12/1985 - 3239/98 md.) Posta çekleri.

 7. Gayrimenkullerin, ayni hakların ve gemilerin ferağ ve intikal zabıtları.

 8. Sabit istihsal araçlarına ait kira mukavelenameleri.

 9. (Mülga: 21/11/1980 - 2344/4 md.)

 10. Gerek Türkiye Turing ve Otomobil Kurumu ile Türk Hava Kurumu tarafından verilen, gerek yabancı

memleketlerin benzeri teşkilatı tarafından verilip Türkiye'de ibraz edilen veya hükmünden faydalanılan Triptik ve gümrük geçiş karneleri.

 11. Okullara kamu menfaatlerine yararlı derneklere ve muhtaçlara verilen ianelere ait makbuzlar.

 12. Mektup ve diğer kağıtların alındığına dair verilen imzalarla posta idarelerinin defterleri üzerine gönderilenler tarafından yazılan alındı şerhleri.

 13. Müstahsil makbuzunun tüccar veya alıcı çiftçi tarafından müstahsıla verilen nüshası.

 14. Gider puslasının tüccar, serbest meslek erbabı ve çiftçiler tarafından işi yapana veya malı satana verilen nüshası.

 15. Damızlığa elverişli olduğuna dair şahadetnameyi haiz bulunan hayvanlaların ithali ile ilgili kağıtlar.

 16. (Ek:20/6/2001-4684/22 md.;Değişik: 16/7/2004-5228/36 md.) Anonim, eshamlı komandit ve limited şirketler ile yatırım fonlarının kuruluşlarına, sermaye artırımlarına ve süre uzatımlarına ilişkin olarak düzenlenen kağıtlar.

 17. (Ek : 20/6/2001 - 4684/22 md.) Kurumlar Vergisi Kanununa göre yapılan birleşme, devir ve bölünmeler nedeniyle düzenlenen kağıtlar.

18. (Ek : 20/6/2001 - 4684/22 md.;Mülga:25/12/2003-5035/49 md.)

19. (Ek: 12/6/2002-4761/6 md.) Bankalar arasında, bankanın taraf olduğu veya bankalar aracılığıyla yapılan, belirli

bir vadede önceden belirlenen fiyat, miktar ve nitelikte, ekonomik veya finansal göstergeye dayalı olarak düzenlenenler de dahil olmak üzere, para veya sermaye piyasası aracını, malı, kıymetli madeni ve dövizi alma, satma, değiştirme hak ve/veya yükümlülüğünü veren vadeli işlem ve opsiyon sözleşmeleri ile bu sözleşmelere ilişkin olarak düzenlenen diğer kâğıtlar.

20. (Ek: 12/6/2002-4761/6 md.) Faktoring şirketlerinin müşterileriyle yaptıkları faktoring sözleşmeleri ile bu sözleşmelere ilişkin olarak düzenlenen diğer kâğıtlar.

21. (Ek: 12/6/2002-4761/6 md.) Gayrimenkul yatırım ortaklıklarının münhasıran gayrimenkul portföylerine ilişkin alım satım sözleşmeleri ile gayrimenkul satış vaadi sözleşmeleri.(1)

22. (Ek: 12/6/2002-4761/6 md.) Kıymetli madenler borsalarında kıymetli madenlerin ödünç işlemlerine ilişkin düzenlenen kâğıtlar.

23. (Ek: 9/4/2003-4842/29 md.; Değişik:25/12/2003 - 5035/30 md.) Bankalar, yurt dışı kredi kuruluşları ve uluslararası

kurumlarca kullandırılacak kredilere, bunların teminatlarına ve geri ödenmelerine ilişkin kâğıtlar ile bu kâğıtlar üzerine konulacak şerhler (kredilerin kullanımları hariç)(2)

24. (Ek: 9/4/2003-4842/29 md.) Devlet dış borçları ile ilgili kredi anlaşmalarında öngörülen bütün ödemeler dolayısıyla düzenlenen kâğıtlar (dış proje kredileri çerçevesinde yapılacak ödemeler dahil, kredilerin kullanımları hariç).

25. (Ek: 9/4/2003-4842/29 md.) 28.3.2002 tarihli ve 4749 sayılı Kanunun 12 nci maddesinin üçüncü fıkrasında tanımlanan nakit işlemleri ile Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasınca çıkarılacak likidite senetlerine (veya bu mahiyetteki kâğıtlara) ilişkin işlemler dolayısıyla düzenlenen kâğıtlar.

26. (Ek:30/7/2003-4962/12 md.;Değişik: 16/7/2004-5228/36 md.) Kredi kartı üyelik sözleşmeleri.

27. (Ek: 30/7/2003-4962/12 md.) Yükseköğretim kurumlarınca yaptırılan bilimsel araştırma projeleriyle ilgili olarak düzenlenen kağıtlar.

28. (Ek: 30/7/2003-4962/12 md.) 2985 sayılı Toplu Konut Kanununa 10.5.1990 tarihli ve 3645 sayılı Kanunla eklenen ek 2 nci maddesi kapsamında kullandırılacak kredilere ilişkin olarak düzenlenen kağıtlar. (1)

29. (Ek: 25/12/2003 - 5035/30 md.) Kambiyo senetleri ve kambiyo senetlerine benzeyen senetler üzerine konulan aval ve kefalet şerhleri ile bu mahiyetteki diğer şerhler.

30. (Ek:25/12/2003-5035/30 md.;Değişik: 16/7/2004-5228/36 md.) Finansman şirketlerince kullandırılacak kredilere, bunların teminatlarına ve geri ödenmelerine ilişkin kâğıtlar ile bu kâğıtlar üzerine konulacak şerhler (kredilerin kullanımları hariç).

(2)

31. (Ek: 30/12/2004-5281/8 md.) Dernek ve vakıflarca yerleşim yeri, gerçek kişilerce mesken olarak kullanılmak üzere kiralanan ve iktisadî işletmelere dahil olmayan taşınmazlara ilişkin kira mukavelenameleri.

32. (Ek: 30/12/2004-5281/8 md.) Gelir vergisinden muaf esnaf, muaf serbest meslek erbabı ile basit usulde vergilendirilen mükellefler tarafından işyeri olarak kullanılmak üzere kiralanan ve iktisadî işletmelere dahil olmayan taşınmazlara ilişkin kira mukavelenameleri.

33. (Ek: 30/12/2004-5281/8 md.) Ekici ve alıcı arasında düzenlenen tütün alım satımı mukavelenameleri ile 5488 sayılı Tarım Kanunu çerçevesinde, üretici ve alıcı arasında düzenlenen tarımsal üretim sözleşmeleri ve bunlara ilişkin rehin senetleri. (3)

 
34. (Ek: 30/12/2004-5281/8 md.) Ticarî, ziraî veya meslekî faaliyetlere ilişkin olmamak şartıyla gerçek kişiler arasında düzenlenen akitlerle ilgili kâğıtlar (Ek ibare: 29/6/2006-5535/8 md.) ile Gelir Vergisi Kanununun 23 üncü maddesinde belirtilen ücretlere ilişkin kâğıtlar. (Söz konusu kâğıtlar, resmi dairelere veya noterlere ibraz edildikleri takdirde bu tarih itibarıyla vergiye tâbi tutulur ve ibraz edenlerce ödenir.)

35. (Ek: 30/12/2004-5281/8 md.) 5422 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 8 inci maddesinin birinci fıkrasının (12) numaralı bendi kapsamındaki işlemler nedeniyle düzenlenen kâğıtlar.

36. (Ek: 21/2/2007-5582/34 md.) Sermaye piyasası araçlarının ihracına ilişkin olarak düzenlenen makbuz ve kağıtlar, konut finansmanı kuruluşlarının konut finansmanı işlemleri ve bu kuruluşların ipotekli sermaye piyasası araçları, varlık teminatlı menkul kıymetler ve varlık finansmanı fonlarını temsilen menkul kıymet ihracı ve bu ihraca konu teminatlarla ilgili olarak düzenlenen makbuz ve kağıtlar.

37. (Ek: 4/6/2008-5766/10 md.) 4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu uyarınca, idare ile istekli arasında imzalanan çerçeve anlaşması ve bu anlaşmaya esas ihale kararı ile isteklilerin dinamik alım sistemine kabul edilmesine ilişkin kararlar.

38. (Ek: 4/6/2008-5766/10 md.) Kamu kurum ve kuruluşlarının talebi üzerine Türkiye'nin üyesi olduğu uluslararası kuruluşlar tarafından gerçekleştirilecek olan ülke incelemeleri, araştırma, proje ve benzeri faaliyetler nedeniyle düzenlenen kâğıtlar.

39. (Ek: 4/6/2008-5766/10 md.) Toplu Konut İdaresi Başkanlığınca satışı yapılan ve net alanı 80 m_’yi geçmeyen konutlara ilişkin olarak, İdare ile alıcı arasında imzalanan satış sözleşmeleri ve bu satışa ilişkin diğer kağıtlar.

40. (Ek: 16/6/2009-5904/20 md.) 10/2/2005 tarihli ve 5300 sayılı Tarım Ürünleri Lisanslı Depoculuk Kanunu çerçevesinde, mudi ile lisanslı depo işletmesi arasında düzenlenen mukavelenameler ve ürün senedi.

41. (Ek: 13/2/2011-6111/83 md.) Menkul, gayrimenkul ve maddi olmayan varlıkların varlık kiralama şirketine devri, bunların varlık kiralama şirketince devralınan kuruma devri, bu devirlere bağlı olarak yapılan ipotek işlemleri ile bunların  varlık kiralama şirketlerince kiralanması nedeniyle düzenlenen kâğıtlar ve kira sertifikaları. (1)

42. (Ek: 30/5/2013-6491/27 md.) Türk Petrol Kanunu kapsamında petrol hakkı sahiplerinin petrol arama ve üretim  faaliyetlerine ilişkin olarak düzenlenen sözleşmeler

Mehmet TAŞ/Konuttimes.com


Damga vergisi nedir?